Rüzgarlı Şehir Bakü’de Gezilecek Yerler

Son güncelleme tarihi: 15 Eylül 2019

Avrupa ve yakın coğrafyada görmedik ülke bırakmama gayem çerçevesinde Azerbaycan’a gitmemem olmazdı natürel. Bu nedenle Bakü’yü duraklarım ortasına ekledim. Bu yazıda sizlere Bakü’de gezip gördüğüm yerleri, Azerbaycan vizesi alma sürecimi ve havaalanında yaşadıklarımı anlatmak istiyorum.

Bakü, Azerbaycan’ın Hazar Denizi’ne çıkıntı yapan doğu ucunun güney kısmında konuşlanmış bir deniz kenarı kenti. Bilhassa 19. yüzyılın ortalarında bölgede keşfedilen petrolle birlikte yazgısı değişmiş, büyümüş ve dünyanın gözlerini çevirdiği bir yer haline gelmiş. 1918’in 28 Mayıs’ında kurulan cumhuriyetle kısa bir mühlet bağımsızlığın tadını alsa da sonrasında Sovyetler Birliği’ne katılmış, 1990’ların başında tekrar gelen bağımsızlıkla ve 2000’lerde yapılan yatırımlarla bir cazibe merkezi haline gelmeye çabalayan bir başşehir.

Günümüzde Flame Towers’ın başını çektiği yüksek ve bol ışıklı binalarıyla giderek bir Arap Yarımadası başşehrine benzemiş Bakü’de elbette turistik yerler de bulunuyor. Lakin onlara geçmeden evvel Azerbaycan’a gitmek için yapılması gerekenlerden bahsedeyim. Benim üzere Formula 1 yarışının çabucak öncesinde gitme talihsizliğinde bulunursanız kent merkezinde trafiğe kapatılan yollar ve seferden kaldırılan otobüsler yüzünden dert yaşayabilirsiniz, zırt pırt karşınıza çıkan bariyerler keyfinizi biraz kaçırabilir, o nedenle bu tarihleri göz önünde bulundurun planlama yaparken.

Azerbaycan Vizesi

Buna şaşıranlar çıkabilir, lakin Azerbaycan’a gitmek için vize almak lazımdı. Hem kapıda vize, hem de internetten alınan e-vize üzere imkanlar bulunuyordu. Fakat 2019 Eylül ayında vizeler karşılıklı olarak kaldırıldı ve havayoluyla gelenlerden vize sorulmuyor artık. O yüzden benim yazdığım aşağıdaki kısım biraz çağdışı kaldı.

Kapıda vize yalnızca havayoluyla gelenlere veriliyor, e-vize ise hem kara hem de hava hudut kapılarında geçiyordu o vakitler.

Azerbaycan e-vizesi nasıl alınır(dı)?

Azerbaycan e-vizesi Asan tarafından sağlanıyor. Sisteme Azerbaycan’a gideceğiniz tarihi ve seyahatinizle ilgili istenen öbür evrakları girmeniz, ayrıyeten pasaportunuzun birinci sayfanızın taranmış halini yüklemeniz isteniyor. Vizeyi 3 günde ya da 3 saatte alabilirsiniz. Acil bir durum yoksa 21 Amerikan Doları vize fiyatına ek olarak yalnızca 3 dolar veriyorsunuz, daha süratli vize için ise 70 dolar üzere uçuk bir ekstra fiyat talep ediliyor. Ben 3 günü tercih ettim ve vizem 2 gün içinde mail adresime PDF olarak gönderildi. Çıktısını alıp hudut kapısında onu gösterdim, giriş çıkış mühürlerim rastgele bir sorun yaşamadan pasaportumun üstüne vuruldu.

Bakü’ye nasıl gidilir?

Bakü’ye giden otobüsler, Ermenistan’la olan hudut kapalı olduğu için, Gürcistan üzerinden Azerbaycan’a gidiyor. Star Ok üzere birkaç firma, bu uzun seyahati gerçekleştiriyor. Vakti olanlar bu yolu kıymetlendirebilir.

Diğer seçenek ise havayolu ulaşımı. Bakü’ye en tertipli seferler, iki ülkenin bayrak taşıyıcıları THY ve Azerbaycan Havayolları tarafından yapılıyor. Lakin Pegasus üzere öbür şirketler de belli aralıklarla buraya Bakü ve bazen Gence’ye uçuyor.

Bense Azerbaycan Havayolları’nın 2017’de operasyonlarına başlayan alt şirketi Buta Airways ile seyahat yaptım. Bu sürece çok kısaca değinmem gerektiğine inanıyorum.

Aylar öncesinden İzmir’den Bakü’ye 30$ üzere epeyce düşük bir fiyata bilet buldum. Lakin bu fiyata kabin bagajı bile dahil değil. Aslında çok uzun olmayan bir ziyaret planladığımdan yanımda bir laptop çantasına sığacak birkaç modül eşya götürdüm. Ayrıyeten uçuş öncesi prosedürü tıpkı Ryan Air üzere, online check in yapmanız ve çıktısını yanınızda götürmeniz gerekiyor (En ekonomik paketi aldıysanız geçerli bu sanırım). Gerçekten İzmir’de bu çıktıyı göstererek biniş kartımı aldım ve laptop çantamla uçağa sıkıntısız halde alındım.

Azerbaycan’a giriş

Uçak, Haydar Aliyev’in ismini taşıyan havaalanına indikten sonra, pasaport denetimine girmeden evvel kapıda vize veren gişe ve kiosklarla karşılaşıyorsunuz. Benim üzere internetten vize almadıysanız buradan vize almanız gerekecek, yoksa direkt denetime yürüyebilirsiniz.

Kuyrukta bekleyen öbür Türkiye vatandaşlarından duyduğum kadarıyla makineler nakit ve tam fiyatı kadar dolar kabul edip para üstü vermiyormuş. Bu mevzunun bir benzerine birazdan tekrar değineceğim zira benim de başıma bela olmak üzereydi.

Pasaport kuyruğunda başınızda bir memur bekliyor, sıranız gelince size yol vererek boşalmış gişeye gerçek sizi yönlendiriyor. Ben de sıram gelince misyonlu memur hanıma pasaportumu ve e-vize çıktımı uzattım. Nereden geldiğimi sorunca “İzmir” dedim. Sonra biraz geri çekilmemi istedi. Herhalde başımı gişede fazla içeri sokmuş olmalıyım diye düşünerek geri çekildim, akabinde “iğneyi çıkar” dedi. Azeri Türkçesiyle birinci yüz yüze geliş anım buydu, lakin hiçbir mana veremediğim bu cümleyle ne çıkarmak istemiş olabileceğini süratlice düşünmek durumundaydım. Üzerimde çıkarabileceğim ne vardı diye süratlice aklımı çalıştırırken nasıl olduysa gözlüğümü hatırladım, tereddütlü bir formda elimi götürüp gözlüğümü çıkardığımda “tamam” dediler. O sırada tam tepemde duran bir kamerayla burun buruna geldim. Sanırım bu esnada fotoğrafım çekildi, pasaportuma giriş mührü vuruldu ve ülkeye resmen giriş yapmış oldum (Azeri Türkçesinde ‘gözlük’e “eynek” diyorlarmış).

Havaalanından kent merkezine geliş

Bakü kent merkezine toplu taşımayla gelebilmek için, havaalanından kalkan shuttle otobüslerine binmeniz gerekiyor. Bunlar da çıkış kapısının çabucak karşısında bekler vaziyette. Gün içinde yarım saatte bir karşılıklı olarak kalkan otobüslere binmek için ise, kentin toplu taşıma kartı olan Bakü (Bakı) Kart’ınızın olması lazım, nakit kabul edilmiyor.

Bakı Kart, çıkışın iki yanında bulunan kiosklardan alınabiliyor. 2 Manat karşılığında tekrar doldurulup kullanılabilen plastik kartı almanızı öneririm. Fakat şöyle bir durum var, makineler -tıpkı vize kioskları gibi- yalnızca nakit kabul ediyor ve para üstü vermiyor. Bu nedenle üzerinizde 5-10 Manat üzere banknotlar yahut nakit paralar bulundurun.

Havaalanından kente geliş 1.30 Manat, mühlet trafiğe nazaran değişiyor olsa da yarım saat civarı genelde. Otobüsün son durağı 28 May merkezi bir yer denebilir, fakat turistik merkez İçeri Şeher’e gitmek için biraz daha yürümek, metroya yahut otobüse binmek gerekiyor.

Not: Benim ziyaret ettiğim 2019’un Nisan ayında 1 Azerbaycan Manatı (AZN), 3.4 TL civarındaydı. Hesaplarınızı bu orana nazaran yapabilirsiniz.

Bakü’de gezilecek yerler

İçeri Kent (İçərişəhər)

Bakü’nün en turistik yeri hiç elbet İçeri Şeher. Bir nevi Bakü’nün’ old town’ı diyebiliriz buraya. Etrafı surlarla çevrili bölgenin tarihi Şirvanşahlar devrine kadar uzanıyor, zati burada bulunan yapıtların neredeyse tamamı Şirvanşah periyodunda, ülkenin merkezini Surahanı’dan Bakü’ye taşımalarından sonra yapılmış. 19. yüzyılda yakınlardaki petrol yataklarının keşfine dek surların dışına pek taşmayan küçük bir kentmiş Bakü. UNESCO Dünya Mirası listesine dahil edilmiş bu surlar içindeki bölgede pek çok tarihi eser bulunuyor, bunun yanında dar sokakları ve cumbalı konutlarıyla çok restore olduğunu aşikâr etse de keyifli bir seyahat imkanı sunuyor.

Şırvanşahlar Sarayı

Bakü’nün Şirvanşahlar Sarayı, elbet İçeri Şehir’in de en tanınan yerlerinin başında geliyor. Tarihte varoldukları devir boyunca çok az bağımsız kalabilen Azerilerin günümüzdeki topraklarında uzun mühlet Şirvahşahlar karar sürmüş. İçeri Şeher’in en dikkat alımlı yapıları bu periyoda ilişkin ve en bilineni de Şirvanşahlar Sarayı. 12-15. Yüzyıllar ortasında aralıklarla inşası devam etmiş saray kompleksi içinde ana saray binası, birkaç türbe, camii ve hamam kısmı üzere farklı kısımlar bulunuyor.

Saray kısmında Şirvanşahların bilhassa en güçlü periyotlarının 3 hükümdarına ilişkin bilgiler bulunuyor. Fazla tarihi eşya yok. Zati Bakü’nün geneli üzere burası da ziyadesiyle restore, lakin 1918’de Ermeni Taşnakların Azerileri kurşuna dizdiği, sarayın girişinin sağında bulunan duvardaki kurşun izleri, yepyeni ve canlı bir anıya atıfta bulunur biçimde kendini gösteriyor. Şirvanşahların aile türbesi ve Şah Camii üzere yapılarla kompleks tamamlanıyor. İran’a gidenlerin yakından tanıyacağı çeşitten cami ve kapı eyvanlarını, mavi çinilerle değil toprak renginde taşlarla tamamlayan Şirvanşahlar, bütün olarak bakıldığında hoş bir imaj oluşturan, bol kubbeli hoş bir yapıta imza atmışlar diyebiliriz. Beklentiyi çok yüksek tutmayın ancak gezip görmeyi de ihmal etmeyin.

Buraya giriş Azerbaycan vatandaşlarına 2, öbür ülke vatandaşlarına 15 manat.

Minyatür Kitaplar Müzesi

İçeri Şehir’de yer alan bu küçük müzeye uğramanızı öneririm. Dünyanın (Guiness) tarafından da onaylanmış en büyük minyatür kitap koleksiyonu burada sergileniyor. Dünyanın birçok yerinden toplanmış, birçok serçe parmağınızdan daha kısa uzunluklu bu kitapları görüp o denli devam edin yolunuza. Vazifeli hanımefendi size ülkenizi soruyor, bana da Nutuk ve Garip şairlerinin, Nazım Hikmet’in şiir kitaplarından müteşekkil küçük Türkiye koleksiyonunu gösterdi. Giriş fiyatsız.

Kız Kalası

İçeri Kent ve genel olarak Bakü’nün sembolü haline gelmiş yeri Gız Galası (Qız Qalası), Bakü’ye gelen turistlerin uğrak yerlerinden biri. İnşa edilme öyküsü birçok efsaneye dayansa da net bir bilgi yok burayla ilgili. Şirvanşahlar devrinden bile eski olabileceği ihtimali var.

İçeri Şehir’i saran surların bir ucunda yükseliyor bu küçük kule. 8-9 kat merdiven çıktıktan sonra kulenin üzerine ulaşılıyor ve Bakü kentinin 360 derece hoş görüntülerini buradan görebiliyorsunuz.

Tıpkı Şirvahşahlar Sarayı üzere, buraya giriş de ülke vatandaşlarına 2 manat iken yabancılara 15 manat.

Tarih müzesi

Azerbaycan resmi tarihini aktaran müze, bilhassa Ermenistan’la yaşanan meselelere karşı Azeri tezlerini savunma ve Azerbaycan’ın tarih sahnesindeki kıymetini vurgulama gayeleri için düzenlenmiş üzere. Bu nedenle Şirvanşahlar’ın son periyotlarından, ülkenin İran ve Rus tesirine girdiği yıllardan itibaren yaşananlar anlatılıyor. Bilhassa Erivan (İrevan olarak belirtiliyor) ve genel olarak günümüzün Ermenistan topraklarında nüfus istikrarının şuurlu olarak Ermeniler lehine bozulduğunu savunan kısımlar dikkatimi çekti (Dışarıdan getirilen Ermenilerin büyük kısmı Osmanlı Ermenileriymiş).

Bunlar haricinde Azerbaycan’ın, petrolün keşfedilmesinden sonra nasıl süratli bir değişim yaşadığı, 1918’de kurulmuş birinci bağımsız Azerbaycan ve yeniden Dağlık Karabağ bölgesinde olanlar ziyaretçilere anlatılıyor.

Bu müzeye de giriş 5 manat.

Haydar Aliyev Merkezi

Bakü’de yaşamış bir arkadaşımın anlattığına nazaran, bir vakitler Dağlık Karabağ’dan kaçan, mahallî halkın da “qaçqın” dediği göçmenlerin yaşadığı, hata oranlarının yüksek olduğu gecekondu bölgesinde bugün mimari açıdan kayda kıymet bir yapı yükseliyor. Bu insanların yerlerinden edilmesiyle boşalan alana, Irak kökenli mimar Zaha Hadid’in tasarladığı epey fütüristik gözüken Haydar Aliyev Merkezi kondurulmuş. Burası geniş bir yeşilliğin orta yerinde, büyük bir müze ve kültür merkezine mesken sahipliği yapıyor.

Haydar Aliyev isminin Azerbaycan’da nasıl hala canlı tutulmaya çalışıldığına aşağılarda da değiniyorum zati, kendisinin ülke yakın tarihinin en büyük bireyi olarak görüldüğüne kuşku yok. İsmini taşıyan bu merkez de Aliyev’in (1923-2003) hayatını anlatan, bunu yaparken de Azerilerin evvel SSCB’ye bağlı, sonra da bağımsız devirde yaşadıkları ve başardıklarını paralel formda aktaran bir kısımla başlıyor.

Bu noktada Aliyev’in ülkeye katkılarının en büyüklerinden biri olarak Bakü Tiflis Ceyhan boru sınırının gösterildiğini belirtmek isterim.

Azerbaycan tarihine ve Azeri kültürüne ilişkin ögelerin sergilendiği kısımlarla devam ediyor burası, tarih öncesi çağdan kalma eserler de var, Azeri halı ve müzik aleti örnekleri de.

Ülkenin tarihi ve turistik binalarının maketlerinin bulunduğu orta katta, hangilerini görüp hangilerini atladığınızı denetim edebilirsiniz. Ayrıyeten kukla oyuncak standı, her ne kadar yakın vakitten oyuncakları sergilese de ilgimi çekti. 1-2 tane çağdaş sanat standı, müzeyi tamamlıyor.

Her yaştan insanın geldiği, epey tanınan görünen müzenin girişi 15 manat.

Gobustan

Azerbaycan’ın bence en görülmeye paha turistik pahaları, Bakü’ye 60 kilometre uzaklıkta bulunan Gobustan (Qobustan) kasabasının etrafında bulunuyor. Eşsiz kaya fotoğrafları ve çamur volkanlarıyla bu bölgeyi de Bakü ziyaretinizin bir modülü olarak planlarınıza dahil edin. Pekala Gobustan’da neler var ve buraya nasıl gidilir derseniz, Gobustan ziyaretime dair yazdığım yazıyı okuyabilirsiniz.

Ateşgah

Zerdüştlerin asırlarca yaşadığı toprakların üzerinde bulunan Azerbaycan’da etkileyici bir tapınağa evsahipliği yapıyor. Aslında her yerinden doğalgaz sızan bir memlekette sonsuz ateşin yandığı bir tapınak inşa etmek çok güç olmasa gerek.

Ateşgah, 18. Yüzyılda Hintli tüccarlar tarafından yapılmış ve yüz yıl kadar etkin kalmış. Hindular yaptırmış olsa da Zerdüştlükle de yakından ilişkilendiriliyor. Günümüzde hayli restore edilmiş halini Bakü yakınlarında ziyaret etmek mümkün.

Burası kent merkezinden biraz uzakta. Abşeron denilen yarımadanın doğuya yanlışsız uzanan Surahanı (Suraxanı) isimli bölgesinde. Elbette benim gördüğüm öteki ziyaretçilerin çok büyük kısmı cinsle gelmiş kafilelere mensuptu, taksiyle gelenler de olmuştur eminim. Ben toplu taşımayı seçtim. Çeşitli yollar mevcut, ben ana metro çizgisinin Qara Qarayev durağından 113 numaralı otobüsle gitmeyi seçtim. Biraz vakit alıyor natürel, yarım saati geçmişti benim varmam.

Duvarlarla çevrili kompleksin ortasında ana tapınak kısmı var, daima bir ateşin yandığı. Çevreleyen taştan odalar ise tapınağın, Zerdüştlüğün ve tapınağın yer aldığı yarımadanın tarihini anlatan açıklamalar barındırıyor.

Isfahan‘daki Zerdüşt tapınağı, birebir isimli Ateşgah’ı hatırlatsa da geldikleri zamanlar ve şu anki halleri epeyce farklı. Isfahan’da bulunan bir zirvenin en üstünde, içi boş, olabildiğince bulunduğu formuyla korunmuş bir yer iken Bakü’nün Ateşgah’ı çok daha yakın vakitte yapılmış, buna karşın çok daha fazla restore edilip bayağı fonksiyonel bir imaja sokulmuş bir yer.

Ateşgah Bakü’nün farklı yerlerinden biri, vakit bulunursa gidilip görülebilir. Giriş 4 manat.

Şəhidlər Xiyabanı (Şehitlik)

Azerbaycan’ın yakın periyot kültürüne damga vurmuş en büyük olayların, 90’ların başındaki bağımsızlık uğraşı ve ardından Dağlık Karabağ bölgesinin Ermenistan’a kaybedilmesi olduğunu, Bakü’de biraz dolaştıktan sonra fark etmemek olanaksız. Bu periyotta gerçekleşen olayların, katliamların anısı daima canlı tutuluyor. Metro durakları, caddeler ve meydanların isimleri bütün bu olayları hatırlatıyor daima.

İşte ülke tarihinde yerini almış bu şehitlerin bir kısmı, kentin daha yüksek batı kısmında bulunan Şəhidlər Xiyabanı’nda defnedilmiş.

Şehitler Hiyabanı, Bakü’ye üstten bakan bir parkın içinde diyebiliriz. 1918’de burası bir şehitlik üzere tasarlansa da SSCB’ye katıldıktan sonra Kirov Parkı ismiyle lunapark olarak kullanılmış. Lakin 20 Yanvar’da (20 Ocak 1990) ölen göstericilerin buraya gömülmesiyle tekrar bir şehitliğe dönüşmüş. Dağlık Karabağ’da Ermenilerin öldürdüğü beşerler ve öbür şehitler, kahramanlar vs. bu park-mezarlıkta yatıyor. Parkta Türkiye’nin ikram ettiği bir camii ve 1. Dünya Savaşı sırasında bu topraklarda ölmüş Osmanlı askerlerinin anısını yaşatan bir anıt da yer alıyor.

Kara Ocak (Qara Yanvar) mühletince ölenler için yerleştirilmiş sönmeyen ateş anıtı ve Bakü görünümlü fotoğraflar çekmeye müsaade veren balkon kısmıyla ziyaret edilmesi gereken yerlerden biri olarak burayı not edin derim.

Fəxri Xiyaban (Haydar Aliyev’in mezarı)

Şehitler Hiyabanı’na çok çok yakın bir yerde bulunan Fahri Hiyaban ise bir çeşit devlet mezarlığı. Tiflis’i görmüş olanlar için Mtatsminda’daki mezarlığı örnek verebilirim. Üzeyir Hacıbeyov, Raşid Behbudov, Bülbül üzere ünlü müzisyenler, Cafer Cabbarlı ve Rasul Rza üzere müellif ve şairler, oyuncular, sportmenler, devlet adamlarının gömüldüğü Fahri Hiyaban’da SSCB periyodundan günümüze, ünlü pek çok Azeri’nin mezarı burada yer alıyor. Bakü’de de cadde ve meydanlara ismi verilmiş birçok kişinin son durağı, bu ağaçlıklı hoş yer olmuş. Ayrıyeten 20 Kasım 1991’de düşürülen helikopterde ölen 22 devlet adamı, asker ve gazetecinin de mezarı Fahri Hiyaban’da. Yeniden Aliyevler öncesinde görev yapan devlet başkanı Ebulfez Elçibey de burada gömülü. Mezar taşları, adeta Moskova’daki Novodeviçi’yi hatırlatacak ölçüde görkemli sanat yapıtları olarak tasarlanmış.

Elbette mezarlığın en büyük yer ayrılan bireyi Haydar Aliyev. 2003’teki vefatından bu yana ülkede bir külte dönüşmüş üzere görünen Aliyev’in havaalanları, caddeler, kültür merkezlerinde gördüğünüz ismi, birçok park ve açık alanda yer alan heykelleri, yaşı Aliyev’in iktidar olduğu ve Süleyman Demirel’le tekraren haberlerde izlediğimiz günlere yetişemeyecek kadar gençler için popülerliğine dair fikir verebilir. Aliyev’in mezarı da ülkeye gelen yabancı devlet adamları ve yerine gelen oğlu İlham Aliyev tarafından sık sık ziyaret ediliyor. Aliyev’in mezarının ön kısmında da eşi Zarife, kayınpederi Aziz Aliyev ve bilim insanı kayınbiraderi Tamerlan Aliyev’in mezarları yer alıyor. Burayı yalnızca kentin gürültü ve karmaşasından uzaklaşmak için bile gezebilirsiniz diye düşünüyorum. Giriş fiyatsız.

Yanar Dağ

Çıralı’nın üstündeki Yanar Taş’a gidenlerin çok benzeteceği cinsten bir yer burası.

Azerbaycan’ın uçsuz bucaksız doğalgaz kaynaklarının yeryüzüne sızdığı noktalardan birinde bir kıvılcım çakılmış ve küçücük bir zirve için için yanmaya başlamış. Gaz kaynağı kesilmediğinden yağmurda, karda, her türlü havada yanmaya devam ediyormuş.

Yanar dağ ve etrafına inşa edilmekte olan küçük kompleksin giriş fiyatı 2 manat. Tıpkı Ateşgah üzere burası da kent merkezinin dışında, Koroğlu Metro Durağı çıkışındaki otobüs duraklarından kalkan 217 numaralı otobüsle ulaşılıyor. Uzun bir yol gitmeniz gerekiyor, üstelik otobüsler günün belirli saatlerinde çok kalabalık. Açıkçası vaktiniz çok değilse burayı görmeseniz de olur.

Flame Towers

Yazının başında söylediğim üzere, Bakü çok önemli bir kentsel dönüşümden geçmekte ve eski Sovyetik bloklarla daha klâsik taş meskenler yıkılarak yerlerini çok katlı rezidanslara, ultra çağdaş gökdelenlere bırakıyor. Bu yüzden kentin görünümünü gökdelenler tutmaya başlamış artık. Bunların en meşhuru da Flame Towers ismi verilen üçlü bina kümesi. Şehitler Hiyabanı ve Fahri Hiyaban’a yakın Flame Towers’da üstün lüks dükkanlar ve hayat alanları yer alıyor. Akşam saatlerinde ise ismine yaraşır formda binanın camları, alev alev yanıyor ve kent görüntüsüne bir değişiklik katıyor.

Targovi (Fəvvarələr Meydanı)

Bakü’de hem mahallî halkın, hem de turistlerin en çok vakit geçirdiği yer, resmi ismi Fəvvarələr (Çeşmeler) Meydanı, halk ortasında Targovi olarak bilinen bölge ve etrafı. Lüks yerler, zincir restoranlar, maddi açıdan daha makul yerleri, Türkçe müzik yapan barlarıyla burası, Bakü’de akşam saatlerinizi geçirebileceğiniz en âlâ yer bence. Bir de buraya yakın Bakı Kitab Mərkəzi’nden kelam edeyim. Burası, isminden da anlaşılacağı üzere bir kitapçı, fakat tıpkı vakitte epeyce rahat kitap okuma yerleri sunan bir kafe. Azerice kitapların yanında Türkçe, İngilizce ve Rusça kitapların satıldığı kısımlar bulunuyor. Yanınızda bir kitabınız yoksa bile buradan bir kitap alıp biraz vakit geçirmesi hayli keyifli, tavsiye ederim.

Bakü’de buralar dışında Sovyet devrinin mirasları olduğunu aşikâr eden geniş meydanlar da var, Azadlıq Meydanı, Haydar Aliyev Meydanı üzere parkların haricinde, deniz kenarını çevreleyen Bakü Bulvarı ve parkını da kesinlikle görün.

Bakü’de ulaşım

Eski bir Sovyet başşehri olarak Bakü, büyük kısmı SSCB vaktinden kalma başarılı denebilecek bir metro ağıyla donatılmış. Tipik Sovyet metroları üzere derinden, süratli gidiyor. Kentin turistik merkezi İçerişeher, ulaşım manasında merkezleri diyebileceğimiz 28 May, Koroğlu, 20 Yanvar üzere duraklarıyla epey kolaylaştırıyor işinizi. Üstte bahsettiğim Bakı Kart’ı 2 manat fiyat karşılığı alıp karta gereksiniminiz kadar yükleme yaparak kullanabilirsiniz. Her biniş 30 qepik.

Bakü, Hazar Denizi kıyısına uzunluklu boyunca yayılan bir kent olduğundan birçok turistik yerine metro yetmiyor, metro otobüs kombinasyonu gereksinimi doğuyor. Fakat bu otobüslerin büyük kısmında Bakı Kart geçmiyor, sürücüye nakit ödeme yapılıyor. Gittiğim aralara nazaran 30 ila 80 qepik ortası ödemeler yaptım çeşitli otobüslerde.

Otobüs fiyatının ödenme hali ise Türkiye’dekinin bilakis binerken değil inerken. Bu yüzden yolcular otobüse art kapıdan binip ön kapıdan iniyor. İnerken sürücüye fiyat veriliyor. Otobüs çok kalabalıksa, ki bu çok sık karşılaşılan bir durum, art kapıdan inilip ön kapıya yürünerek sürücüye para dışarıdan uzatılıyor. Yolcular inmek için ellerindeki bozuklukları cama ya da otobüsün metal kısımlarına vurarak ses çıkarıyor bu türlü bir durumda. Bir defa de otobüs içinde dolaşan vazifelinin “gediş haqqı” diye dolanarak fiyatları topladığını gördüm.

Ayrıca kimi merkezi duraklarda bekleyen taksiler, taksi dolmuş olarak hizmet veriyor. Aceleniz varsa standart bir fiyata bu taksilere de binebilirsiniz. Taksilerde taksimetre bulunmadığı için kendi başınıza taksiye binecekseniz, binmeden evvel pazarlık yapmayı unutmayın.

Bakü’ye gitmeden evvel aklınızda tutmanız gerekenler

• Azerbaycan Televiziyasını birkaç sefer olsun izlemişseniz, burada konuşulan Türkçe’yi biraz olsun anlayabilirsiniz. Onlar da sizi anlayabilir, çok derine inmese de muhabbet eder, kederinizi anlatabilirsiniz. Yalnızca çok aşırı “kardeşlik” beklentisiyle hareket etmeyin derim, keyfinize nazaran gezin fakat başınızı Sovyetik kaygılara sokacak formda polisle muhatap olmayın.
• Kredi kartı yaygın, tüm müzelerde geçiyor denebilir. Geçmeyen birtakım yerlerle da karşılaşmadım değil.
• Döviz ofisleri adım başı olmasa da mevcut, hatta kent merkezindeki oranlarla havaalanındaki oranlar ortasında çok büyük bir fark yok üzere. Natürel bu söylediğim Amerikan Doları için geçerli, Türk Lirası’nda kayıp daha fazla. Siz mümkünse dolarla gelmeye çalışın Azerbaycan’a.
• Yukarıda da biraz bahsettim, Bakü caddelerinde gerçekleştirilen Formula 1 Bakü Grand Prix’i öncesinde ve yarış haftasonunda mümkünse gelmeyin, zira yolların etrafına yerleştirilen bariyerler rahat bozup keyif kaçırıyor.

• Canlı müzik yapan yerlerde Türkçe müzikleri sıklıkla duyabiliyorsunuz. Hatta benim gittiğim bir yerde Barış Manço’yu çok seviyor olsalar gerek ki onun müziklerini çaldılar ve beşerler pek hoş eşlik etti. Denk geldiğim kadarıyla nostaljik Türk popu çalıyorlar diyebilirim.
• Kapalı yerlerde sigara içiliyor.
• Özellikle merkezi yerlerde trafik bayağı kötü, otobüsler kalabalık, hazır olun.
• Şehir müthiş derecede rüzgarlı. Ben hayatımda bu türlü rüzgarlı bir yer görmedim ki kentin ismi da Farsça “rüzgarlı şehir” manasına gelen “bad-kube”den geliyormuş. Hava sıcaklığına aldanmayın, yanınızda biraz kalın birşeyler getirin derim.

İletişim

Bu yazıyla ilgili sorularınızı, yazıya yorum yaparak bana iletebilirsiniz. Fakat sizden ricam, evvelki yorumları da okumanız, tahminen de tıpkı soru evvelce sorulmuştur.