Bir Refah Başkenti – Kopenhag’da Gezilecek Yerler

Son güncelleme tarihi: 27 Ocak 2019

Naçizane seyahat hayatımın 2. İskandinav ülkesi seyahatimin Danimarka ve Kopenhag’a olmasını, büsbütün devam eden bir Schengen vizesine sahip olmama ve ucuz uçak bileti bulmama borçluydum. Kalan kısmının o kadar da ucuz olmayacağını kestirim ediyordum, lakin umduğumun ötesinde değerli ancak çok hoş bir kent bulmayı da beklemiyordum.

Geçen sene gittiğim İsveç’te ziyaret etme fırsatı bulduğum Malmö’yle ilgili bir yazı yazmıştım. Orada anlattığım Öresund Köprüsü’nün başka tarafı Kopenhag, limanıyla ve bölgeye uzun yıllar hükmetmiş Danimarka Krallığı’nın (bir vakitler Norveç, İzlanda ve İsveç’in güneyindeki Skane bölgesi Danimarka’ya bağlıymış) başşehri oluşuyla çok şeyler görüp geçirmiş bir yer. Günümüzde ise çok kültürlü, çok sesli, çok değerli ve biraz soğuk bir kent olan Kopenhag’da benim gördüklerim, elbette kentin onlarca turistik atraksiyonun çok küçük bir kısmını oluşturuyor. Kopenhag’ın çok bilinen taraflarıyla ilgili elbette bundan evvel birçok yazı yazılmıştır, bu mevzuda çok bilinmeyen şeyler anlatmak üzere bir argümanım yok. Kendi kısıtlı vaktimde görme imkanı bulduğum yerlerden ve bu kıymetli kentte size biraz tasarruf sağlayacak Copenhagen Card’dan tahminen biraz bahsedebilirim. Not: Benim ziyaret ettiğim devirde 1 Türk Lirası yaklaşık 0.55 Danimarka Kronu’na (DKK) tekabül ediyordu. 7-7.5 DKK ise 1 Euro’ya eşitti.

Kopenhag’a Nasıl Gidilir?
Türkiye’den Kopenhag’a günlük uçaklar var. Bunların birçok İstanbul’dan kalkıyor ancak yaz aylarında tatil yörelerinden de uçaklar bulunabiliyor. Dediğim üzere İsveç’ten Malmö üzerinden karayolu (Öresund Köprüsü) ve trenlerle de gelinebiliyor. Kıta Avrupası’ndan da otobüsler var, en yakın büyük kent Almanya’nın kuzeyindeki Hamburg.

Şehir merkezine 4-5 km uzaklıktaki Kastrup Havaalanı’ndan merkeze geçişin en rahat yolu metro. M2 sınırının ‘şoförsüz’ trenlerine binerek 15 dakika içinde Kongens Nytorv yahut Nørreport üzere merkezi duraklarına ulaşabilirsiniz. Tek taraf 36 DKK, gerçekten bu rotada 3 ‘zone’ değiştiriyorsunuz ve metro fiyatı 12 DKK x geçilen ‘zone’ sayısı formülüyle hesaplanıyor. Şu da var, otobüs yahut metroyla 1 durak bile gitseniz ödemeniz gereken fiyat en az 2 ‘zone’ üzerinden hesaplanıyor. Yani en az 24 DKK vermeniz gerekiyor. Metrolarda daima denetimle karşılaşmadım, fakat otobüse binerken geçerli kartınızı göstermeniz gerekiyor.

Copenhagen Card
Bu nokta, Copenhagen Card’dan bahsetmek için uygun bir nokta bence. Gerçekten daha evvel belirttiğim üzere Kopenhag -en azından biz Türk Lirası kazananlar için- kıymetli bir kent, bunu aklınızda tutun kesinlikle. Benim için pahalılıkta daha evvel en üst hududu oluşturan Stockholm’ü bile geride bırakıyor. Kalacağınız en ucuz hosteller bile gecelik 20-25 Euro bandında fiyat biçiyor. Ucuz yemek için göçmenlerin -ve döner, kebap, felafelcilerin- bol olduğu kentin kuzeyindeki Nørrebro bölgesine yahut malum fast-food zincirlerine başvurabilirsiniz. Lakin gitmeden evvel birinci olarak Copenhagen Card’ı araştırmanızı muhakkak öneriyorum. Kaç gün kalacağınıza nazaran bir plan çıkarın, 24, 48, 72 ve 120 saatlik kart seçenekleri bulunuyor. Verimli bir planınız olursa kart sayesinde önemli bir kar elde edebilmeniz mümkün.

Şöyle anlatayım, bu kartla Kopenhag’daki ve etraftaki kimi kentlerdeki değerli turistik noktaların neredeyse tamamına fiyatsız giriş imkanı buluyorsunuz. Öte yandan bence kıymetli olan toplu taşımayı da -yine kent içi ve havaalanı dahil kentin etrafındaki makul bir bölgeyi içine alacak şekilde- sınırsız olarak fiyatsız kullanabiliyorsunuz. Gideceğiniz müzeleri belirleyin, fiyatlarını bulun, kartı aldıktan sonra toplu taşımayı da özgürce kullandığınızda kart kar ettiriyor. Kendimden şöyle örnek vereyim: Ben 72 saatlik kartla (ki fiyatı 659 DKK) yaklaşık olarak 300 DKK kadar kar ettim toplamda. Esasen Kopenhag’a havayoluyla gidip geleceksiniz asgarî 72 DKK gidiş dönüş fiyatı ödemeniz gerekecek. Bütün müzelere fiyatsız girebileceğinizi bildiğinizde toplu taşımayı özgürce kullanmak da Kopenhag’da kıymetli baş rahatlığı sağlıyor diyebilirim.

Christiania
Kopenhag’da Avrupa’da öbür bir örneği olmayan ‘özerk’ bir yapılanma yer alıyor. Christianshavn adasında 1 km2’den küçük bir alanda yer alan Christiania Bağımsız Devleti (Free State of Christiania), 60’ların sonunda dünyaya yayılan hippi kültürünün büyük bir kent merkezinin göbeğinde en bariz formda ömrünü sürdürdüğü yer olarak bir Kopenhag ziyaretinin olmazsa olmaz yerlerinin başında geliyor. Bir tarafında ırmak, başka taraflarında yüksek duvarlar ve terkedilmiş binalarla çevrili bölgede, varsayımlara nazaran hala 1000 civarında insan hayatını sürdürüyor. 1970’lerin başında farklı bir hayat arayan bir küme insanın eski askeri binaları ‘işgal’ ederek kurduğu, o günden beri de Danimarka Kralllığı’nın müsaadesiyle kendi yağıyla kavrulan bir yapılanma Christiania. Eski fabrikalara benzeyen, metruktan öte harabeye dönmüş yapılarda yaşayanlar var, daha iç taraflarda ırmağın kenarında ve ormanın içinde eski lakin son derece huzurlu görünen meskenler de var. Tahminen iş hayatının sonsuz rekabetinden kaçmak için, tahminen yalnızca tabiatta yaşamak için buraya yerleşen, dışarıdan pek ‘zengin’ olduğunu düşündüren birtakım mesken ortamlarını dışarıdan gördüm. Dökülen meskenlerin bahçelerinde son model bebek otomobilleri vardı ortada. Ancak genel olarak Christiania’da, bizim sokakta gördüğümüzde evsizler, şarapçılar, keşler dediğimiz beşerler, sanatkarlar, uyuşturucu satıcıları da var. Tahminen de tek ortak noktaları kapitalist dünya sisteminin dayattığı hayattan kaçmış olmaları.

Christiania’da her şeyden evvel bir kalabalıkla karşılaşıyorsunuz, içeri girişte elbette rastgele bir denetim yahut fiyat yok ve içerisi turist kaynıyor. Christiania’yı hatırlatacak ikramlık eşyaların (bileklik, tişört, anahtarlık üzere bildiğimiz tipten eşyalar) satıldığı kısımlar var. Alışılmış ki yiyecek içecek satılan yerler, hatta bir çeşit açık bar da mevcut merkezinde. Bir tane de konser sahnesi dikkat çekiyor. Ancak buranın alışılmış ki en acayip yeri, hafif uyuşturucuların tezgahta satıldığı Pusher Sokağı. Etrafta kafayı bulup ayakta duramayan beşerler görüyorsunuz, lakin kimsenin kimseye ziyanı yok üzere. Bilhassa bu bölgede fotoğraf çekmek yasak, lakin satıcılarla konuşup anlaşırsanız fotoğraf çekmenize müsaade verebilirler. Müsaadesiz bu türlü birşey denemeyin, sonuçta burası Danimarka kurallarından bağımsız bir yer ancak elbette kendine ilişkin kuralları var.

Size tavsiyem burada olabildiğince ormanın içlerine gidip yalnızca insanların olduğu değil, olmadığı yerleri, patikaları, kendi halinde yaşayan insanların meskenlerini de görmeniz. Ve de elbette bir içki alıp suyun kenarına oturup gün batarken yanınızda tanımadığınız birçok beşerle birlikte anın keyfini çıkarmanız. Yanınıza yaklaşıp birşeyler söyleyen beşerlerle karşılaşabilirsiniz, bunlar muhtemelen ‘birşeylere’ gereksiniminiz olup olmadığını soracaklar. Bir de çöpleri karıştıran, hatta elinizdeki şişenin bitip bitmediğini soran toplayıcılar var. Korkmanıza gerek yok, kalabalık rastgele bir yerde olduğunuz kadar dikkatli olmanız dışında ekstra bir önleme gereksiniminiz olmayacaktır.

Elbette birinci zamanlardaki ruhunu büsbütün taşıdığını tez edemem, tahminen de 3-5 tane başı hoş gezmek isteyen genç turistin kendilerini özgür hissetmelerinden öteki bir işe yaramıyor burası. Her şey güllük gülistanlık değil. Danimarka hükumetinin vaktinde açılmasına bir çeşit ‘sosyal deney’ hedefiyle göz yumduğu bölgeyi son vakitlerde ‘lağvetme’ eforları olmuş, tekrar de Christiania hala farklı bir dünyanın mümkün olabileceğini düşünebilmek için kanlı canlı bir örnek oluşturmayı sürdürüyor. Ne kadar eşsiz bir yer olduğunu, çıkıştaki kemerde yazan “Now you are entering EU” (Şu anda AB sonlarına giriyorsunuz) usulündeki yazıyı gördüğünüzde bir sefer daha anlıyorsunuz.

Burayla ilgili son bir not, gitmeden evvel Danimarka’da 70’li yıllarda orta-üst sınıfa mensup bir ailenin yeni bir hayat peşinde koşarak kendi meskenlerinde komün kurma denemelerini anlatan 2016 üretimi Thomas Vinterberg sineması Komün’ü (Kollektivet) fırsat bulursanız izleyin, o yılların Kopenhaglı insanlarındaki baş yapısıyla ilgili bir fikir edinebilirsiniz.

Nyhavn
Şehrin bir öbür ‘marka’ bölgesi Nyhavn. Denizden içeri küçük bir girinti formunda olan Nyhavn’da rengarenk binalar, kıyıya demirlemiş teknelerle birlikte fevkalade görüntüler veriyor. Kongens Nytorv meydanıyla Nyhavn ortasındaki bölge, hiç elbet Kopenhag’ın en hareketli yerleri ortasında. Turistler, sokak müzisyenleri, kafeler ve barlarla birlikte gezmesi dolaşması keyifli bir haline geliyor burası da. Kopenhag’ın en çok fotoğrafı çekilen yeri olabilir. Esasen hiçbir biçimde atlamazsınız niyetindeyim.

Ulusal Müze
Danimarka Ulusal Müzesi, yani Nationalmuseet nitekim ismini hak eder nitelikte, çok büyük bir müze. Danların uzun tarihinin başındaki arkeolojik kalıntılarla başlıyor müze, benim etkileyici bulduğum Viking mezar taşları, az sayıda kilise paneli üzere dini anılar, İskandinavya’nın büyük kısmını kapsayan krallık vakitlerden günümüzün çağdaş ve çok kültürlü Danimarka’sına kadar birçok farklı cinste eser sergileniyor. Danimarka’nın Hıristiyanlık’a geçişi, krallığın büyümesi ve topraklarını kaybetmesi, en sonunda 20. yüzyılda halkın hayatıyla ilgili müşahedeler yapabiliyorsunuz. Ayrıyeten yalnızca Danimarka kültürü değil, Meksika ve Güney Amerika’nın, Orta Doğu’nun, Kafkaslar’ın, Japonya’nın, Antik Mısır’ın çok eski vakitlerden kalma çeşitli eşyaları bulunuyor. Mumyalar ve mozaikler, egzotik maskeler üzere Danimarka dışı yapıtları de, koleksiyonu uygunca zenginleştirmiş. Son derece geniş ve çok katlı bir yer olduğundan en az birkaç saatinizi buraya ayırmanızı önereceğim. Ben 4 saat kaldım ve hala birtakım yerleri daha dikkatli dolaşsa mıydım diye kendime soruyorum. Giriş 75 DKK, Copenhagen Card’a fiyatsız.

Christiansborg Sarayı
Danimarka, tıpkı İsveç ve Norveç üzere kraliyetin hala varlığını sürdürdüğü bir ülke. Ülkenin resmi ismi da hala Danimarka Krallığı. Bu nedenle hala faal olarak kullanılan, ancak birebir vakitte turistlerin ziyaretine açık saraylar bulunuyor. Bunların en genişi ve görkemlisi Christianborg Sarayı diyebilirim. Birkaç farklı kısımdan oluşuyor burası. Ana kısım olan Kraliyet Kabul Salonları’na (The Royal Reception Rooms) gitme fırsatı bulabildim ben. Klasik bir kraliyet sarayı üzere hoş koridorlar, geniş salonlar, özel odalar ve kütüphaneler, kıymetli eşyalar burada sergileniyor. Fakat burayı öteki saraylardan ayıran bir yer var bence. Olağan saraylarda genelde Rönesans ve sonrasından, 18. ve 19. yüzyıllardan kalma çok sayıda tablo bulunur. Bunlar burada da var, ayrıyeten Danimarka’nın günümüze kadar sürememiş sömürge imparatorluğu periyoduyla ilgili bilgiler de edinebileceğiniz Hint ve Karayip sömürgelerinden eşyalar yer alıyor. Fakat hala faal bir kraliyet mevcut bulunduğundan kimi çağdaş eserler de var. Bilhassa ‘Büyük Salon’da (The Great Hall) son derece çağdaş, 20. yüzyılı ve günümüz dünyasını imgeleyen birtakım halılar salonun duvarlarına yerleştirilmiş. Bjørn Nørgaard tarafından yapılan ve kraliçe Margarethe II’ye armağan edilmiş bu halıların olduğu salon aklımda yer etti. Hele bir adedinde Gandhi, Hitler, Kennedy vs. üzere 20. yüzyılın birçok kıymetli figürü ve olayları göz önüne seriliyordu. Başka halılarda da birçoğumuzun aşina olduğu yakın vakit olayları simgelenmiş. Sarayın hepsini olmasa da bu kısımlarını görmenizi öneririm. Giriş 90 DKK, Copenhagen Card’la fiyatsız. Saray kompleksinin öteki kısımları ortasında kraliyet mutfağı, ahır ve tarihi kalıntıların olduğu kısımlar da var. Vaktiniz olursa buraları da görebilirsiniz.

Rosenborg Sarayı
Kopenhag’da yer alan birkaç saraydan en çok Ortaçağ şatosu havasında olanı Rosenborg’dur. Benim üzere birçok kişi burayı futbol kadrosuyla tanıyor olsa da Rosenborg Sarayı Danimarka Kraliyet Ailesi’nin en değerli duraklarından biri burası. Şato havasında olduğu için alt katlardaki kısımları de o havayı yansıtıyor. Buranın kıymetli noktaları dendiğinde aklıma gelen yerlerden biri en üst kattaki geniş salon. Burada vaktinde toplantılar yapılıyormuş ve hükümdarla kraliçenin tahtı da yer alıyor. Tahtların önünde ise kraliyetin korucuyusu olduğuna inanılan heybetli aslan heykelleri bulunuyor. Ayrıyeten tavanında krallık arması üzere birçok hoş sürece görebiliyorsunuz. Alt katlarda ise kraliyet hazinesinden modüller ve kral taçlarından biri sergileniyor. Buraya gelirseniz bahçesini de dolaşmayı ihmal etmeyiniz. Formlu kesilmiş ağaçları, içinde ördeklerin yüzdüğü dereleriyle bu kısımdan hoş sarayın hoş fotoğraflarını çekebilirsiniz. Giriş 110 DKK, Copenhagen Card’a fiyatsız.

Kopenhag’daki kraliyet sarayı serisinin üçüncü modülü Amalienborg, ben gitme fırsatı bulamadım fakat vakti daha çok olanlara buranın da ismini vermiş olalım.

Küçük Deniz Kızı Heykeli
Hans Christian Andersen’in ünlü hikayesinin kahramanı ‘The Little Mermaid’ için Carlsberg’in sahibi Carl Jacobsen’in sponsorluğunda Edvard Eriksen tarafından yapılmış harika heykeli kesinlikle görün. Kendisi Kopenhag’ın simgelerinden biri haline gelmiş. Bence ününü de hak ediyor, ismi üzere küçük fakat şahane bir heykel, deniz kenarında bir kayalığın üzerinde bekleyişini sürdürüyor. Kastellet parkının çabucak yanındaki bu heykeli kesinlikle görmelisiniz.

Buraya gelmişken yıldız biçimindeki yapısıyla dikkat çeken yemyeşil Kastellet’i de gezin. İçinde Danimarka’nın dünyanın farklı yerlerinde (Filistin, Vietnam, Irak, Afganistan) ölmüş Danimarkalı askerlerin anısına yapılmış bir anıt ve sönmeyen bir ateş var, birçok Avrupa ülkesinde görmüş olduğunuz bir görüntünün tekrarı olsa da gelmişken görünüz.

Tasarım Müzesi
Kopenhag’ın en hoş müzelerinden biri katiyetle Dizayn Müzesi’dir (Design Museum) niyetindeyim. Eski vakitlerin kıyafetlerinden, porselenler, ayakkabılar, sandalyeler, günlük eşyalar, bisikletler üzere sürüyle eşyanın içinde kayboluyorsunuz. Lakin benim için epeyce ufuk açıcı oldu. Günümüzün işlevsellikte tavan yapmış Kuzey yaşantısının aslında birinci bakışta gözümüze tuhaf görünen çağdaş sanat yapıtlarından nasıl beslendiğine tahminen de birinci defa burada ikna oldum ve bu sanatın gündelik hayata uyarlanabilirliği hakkında olumlu düşünmeye başladım. Hakikaten sanatta yaratıcılığı muhakkak baltalamamak lazım. Dizayn Müzesi’nde süreksiz stantlar de var, ben ziyaret ettiğimde Japon kültüründen etkilenmiş Danimarkalı sanatkarların pratik hayata uyarlanabilir yapıtları sergileniyordu örneğin. Giriş 100 DKK, 26 yaş altına fiyatsız, Copenhagen Card’a fiyatsız.

Charlottenborg Sergileri
Kunsthal Charlottenborg olarak da bilinen Nyhavn bölgesindeki galeri de, ilgilenenlerin kaçırmaması gereken çağdaş sanat noktalarından biri. Son derece hoş bir binanın içindeki stantlar makul araıklarla değiştiği için ne gördüğümü anlatmama çok gerek yok. Fakat benim gittiğim vakitte denk gelen, binanın dışında sergilenen Ai Weiwei’nin göçmenler temalı ‘Soleil Levant’ isimli enstalasyonu hakikaten görkemli ve düşündürücüydü.

Kopenhag Görünümleri ve Kuleler
Kopenhag’da 2 kuleye tırmandım, bilhassa birincisi çok derecede görkemli ve ürkütücüydü diyebilirim. Bunlardan birincisi, Christianborg adasında, Christiania’ya çok yakın Vor Frelsers Kirke yahut Church of Our Savior’ın kulesi. Girişte hayli uzun bir kuyruk beklemiştim, gerçekten içeri birebir anda çok fazla insan alınamıyor ve bunun bir nedeni var elbette. Kule üst gerçek giderek daralan, en zirvede ise lakin birkaç kişinin durabileceği, enteresan bir mimariye sahip. 90 metrelik dayanılmaz yüksekliğinden Kopenhag’ın her yerini görebiliyorsunuz, bir de şiddetli rüzgardan ötürü neredeyse uçuyormuş hissi yaşıyorsunuz. Görüntü göz kamaştırıcı lakin hakikaten hafif bir dehşet duymanız, hele benim üzere rüzgardan biraz korkan biriyseniz kesin. Adeta Michael Jackson’ın Black or White klibindeki Özgürlük Heykeli’nin meşalesine çıkmışım üzere hissettim. Eşyalarınıza sahip olun, telefonunuzu yahut fotoğraf makinenizi düşürmeyin aman.

Rundetaarn ya da Round Tower ise, kent merkezinde bulunan, 400 yıllık bir gözlemevi ve onun kulesinden oluşuyor. Olağan bir ‘planetarium’ ve kütüphane de var. Kule, 35 metrelik yüksekliğiyle Vor Frelsers Kirke’nin kulesi kadar baş döndürücü olmasa da merdivensiz spiral tırmanış rotası ve kulenin ortasındaki boşlukla (boşluğun üzerine sağlam bir cam yerleştirilmiş olsa da aşağıya bakmak, hele camın üstüne çıkmak pek kolay değil) farklı bir havası var. Burada kentin genel panoramasından fazla merkezi kısmın bir görünümünü yakalıyorsunuz. Giriş 25 DKK, Copenhagen Card’a fiyatsız.

Tivoli
Tivoli cümbüş parkı, Kopenhag’ın en çok ziyaret edilen yerleri ortasında. Lunaparklarda görmeye alışkın olduğumuz atraksiyonlar burada da bulunuyor. Gondol, Uçan Halı, çarpışan otomobil, atlı karınca vs. aklınıza gelenlerin hepsi var. Büyükçe bir rollercoaster da var. Bayağı heyecanlı görünmekle birlikte çok çabuk bitiyor. Ayrıyeten atari salonu, balon vurma, benim her vakit favorim olan delikten top sokarak atları yarıştırma olayı da mevcut. Natürel ki restoranlar, fast food’cular, fıskiyeli havuzlar da parkın değişik yerlerine serpiştirilmiş. Türkiye’den tek farkı kollu kumar makinelerinin olması herhalde. Bunlar dışında hakikaten Türkiye’deki lunaparklardan, mesela büyükçe bir Gençlik Parkı’ndan pek bir farkı olduğunu düşünmüyorum açıkçası. İsteyen bana vizyonsuz diyebilir ancak yapacak birşey yok. Bu ortada giriş fiyatı 120 kron, Copenhagen Card’a fiyatsız. İçerideki atraksiyonların fiyatı değişiyor. Mesela at yarışı olay 10 krondu. Girişte size verilecek harita, birebir vakitte fiyat listesi de sunuyor.

Visit Carlsberg
Bence Kopenhag’ın özel yerlerinden biri, eski Carlsberg fabrikasının mesken sahipliği yaptığı Visit Carlsberg, Danimarka’nın tahminen de Lego’yla birlikte dünyada en çok bilinen markasının doğuşundan günümüze hikayesini sunuyor. Bilhassa şirketin kurulduğu yıllardan, Tuborg’u bünyesine katışı, yıllar içinde bira dışında farklı içkiler denemeleri ve sonunda bildiğimiz haline gelişi uzun uzun anlatılmış. Bütün bu olaylara o yılların şişeleri de eşlik ediyor. Bunların dışında akıl almaz bir bira şişesi koleksiyonu var, 16 binden fazla şişenin sergilendiği kısım, Guiness Rekorlar Kitabı’na da girmiş. Gerisinden arpaların mayalanmaya hazır hale getirildiği kısımlar, makine odaları, sanatın ve sanatkarın dostu Carlsson’un açık havadaki heykel koleksiyonu (Küçük Denizkızı’nın da bir örneği var) ve en sonunda Carlsberg’in bir kesimi haline gelmiş, bira dağıtımında kullanılan otomobilleri çekmiş atların ikamet ettiği ahırı görebiliyorsunuz. Günümüzde bira dağıtımını elbette atlar yapmıyor, lakin kimi şovlarda kullanılması için 8-10 tane at hala istihdam edilmiş durumda ve bu atları okşayıp yemleyebiliyorsunuz (‘at your own risk’ ihtarıyla tabii). Giriş 100 DKK, Copenhagen Card ile fiyatsız. Binaların ortasindaki avluda küçük de barları var. Bilet fiyatına bir içki (33’lük) ve minik bir armağan babında Carlberg yoncası formunda küçük bir pin de fiyata dahil.

Assistens Mezarlığı
Stockholm’de Skogskyrkogården’ı gördükten sonra Kopenhag’ın da bir mezarlığını görmek benim için olmazsa olmazdı. Kentin kuzey tarafındaki Nørrebro’da yer alan Assistens Kirkegård park-mezarlığına da bu emelle uğradım. Yeniden İsveç’tekiler üzere, ölülerin dirilerle iç içe bulunduğu bu park-mezarlıkta beşerler yürüyüş yapıyor, çocuklarını gezdiriyor ve ön kısımdaki Hans Tavsens parkındaki yeşillikte güneşleniyor, spor yapıyor. Burası merkezi denebilecek bir bölgede yer alan eski bir mezarlık olduğundan çok meşhur rahmetlileri de barındırıyor. Bunlardan kimileri oklarla da gösteriliyor. Filozof Søren Kierkegaard ve genç yaşta hayatını kaybetmiş reggae’ci Natasja Saad mesela. Fakat en çok ilgi çekeni edebiyat tarihinin en ünlü masalcılarından Hans Christian Andersen’inki. Buraya gitme bahtınız olursa Andersen’in son derece sade mezarını da görebilirsiniz.

Tekne turu
Kopenhag da Amsterdam’ı andırır bir halde birçok kanallarla bölünmüş bir kent. Copenhagen Card’ın hoşluklarından biri de, fiyatsız bir tekne gezintisi imkanı sunması. Çok ilginizi çekmese bile yaklaşık 1 saatlik tıpta kentin turistik noktalarını sudan görme talihi yakalıyorsunuz, mükemmel Nyhavn’a da giriyorsunuz doğal. Olağan çeşit boyunca rehber sizi köprülerden geçerken başınızı çarpmamanız için oturmanız konusunda uyaracak, birtakım köprüler sahiden çok alçak ve dar.

İşçiler Müzesi
Danimarka’daki personel hareketinin ilerleyişini ve geçtiği evreleri anlatan Çalışanlar müzesi (Arbejdermuseet) Kopenhag’da az bulunan İngilizce açıklaması az müzelerden biri. Emekçi kümelerine ilişkin flamaların dorukta asılı olduğu toplantı salonu beşere birinci başta ironik bir şekilde Nazi Partisi bayraklarını hatırlatıyor. Buraya açılan odalarda günümüzün yaklaşık 100 yıl öncesinden kalma görünümler var, bir personel meskeninin birçok odasindan ayrıntıların yanında, emekçi pazarından, personellerin mesai sonrası takıldığı yerlerden canlandırmaları inceleyebiliyorsunuz. Çalışanların çalışma şartlarının 100 yıldan uzun mühlet öncesinden günümüze değişimini görebilmek de mümkün. Bu müzenin enteresan özelliklerinden biri de Danimarka’daki tek Lenin heykeline mesken sahipliği yapması. Vaktinde Komünist Denizciler Birliği’ne ilişkin olan, sonra atsan atılmaz satsan satılmaz kararına giren bu heykelin müzede sergilenmesiyle ilgili çok tartışma dönmüş lakin Kuzey ülkelerinde çok gördüğümüz fikir özgürlüğü temelli toplumsal demokrat yaklaşım baskın çıkmış. Avrupa’da müzelerin özerk denebilecek bir pozisyonda olduğunu, siyasetçilerin yahut kamuoyunun müzelerin işine kolay kolay karışamadığını hatırlamak lazım. Müzenin iç avlusunda, camların ardındaki bu heykeli görmeden geçmeyin. Giriş 75 DKK, Copenhagen Card’a fiyatsız.

Roskilde
Kopenhag’daki yerleri bitirdiyseniz, ya da görkemli bir katedral görmek istiyorsanız Danimarka’da gideceğiniz yer Roskilde olacak. Kopenhag merkez istasyonunda (København H) 30-35 dakikalık bir tren seyahatiyle Roskilde’ye varılıyor. Roskilde, Danimarka’nın en büyük kentlerinden değil, yalnızca 50 bin kişi yaşıyor. Lakin genel yapısı, hoş katedrali, kraliyetin gömülme yeri olması ve kalabalıktan uzak, huzurlu havasıyla bana tam olarak İsveç’in Uppsala’sının Danimarka karşılığı üzere göründü. Ve tıpkı Uppsala üzere göçmenleri, dönercileri mevcut. Tam tren istasyonunun yanında bir Türk dönercisi var, merak edenler için belirteyim. Katedral söylediğim üzere Danimarka kraliyetinin gömülme yeri, hatta şu anki kraliçe Margrethe II ve eşi Henrik’in günü gelip Emr’i hak vaki olunca konulacağı epey enteresan ve çağdaş tabutun bir örneği, tam yerleştirileceği yerde sergileniyor. Giriş 60 DKK, Copenhagen Card’la fiyatsız. İnsanın öldüğünde nerede kalacağını bilmesi çok acayip bir his değil mi sizce de?

Kilise ve dini yapı açısından çok güçlü ya da çok meşhur örneklerin olduğu bir yer değil Danimarka. Kopenhag’da aklıma gelen en farklı yer Mermer Kilise ya da Fredrikskirken’di. Son derece yalnızca bir kilise olması karşın tavan ve kubbelerinin yüksekliği ve doğal ki mermerden dış yüzeyiyle dikkat çeken bir Evanjelik kilisesi. Tasarım Müzesi’ne çok yakın bir yerde olduğunu da belirtebilirim.

Kopenhag da sonuç olarak Stockholm üzere genel refahın hissedildiği ancak göçmenlerin de bir kıyısından dahil olduğu ve günlerce gezseniz bile bitiremeyeceğiniz kadar bol görülecek yer sunan, son derece sistemli ve hoş bir kent olarak aklımda yer etti. Beşerler hayli yardımsever göründü, alakasız yerlerde beni elimde haritayla gören halktan sıradan beşerler yardıma gereksinimim olup olmadığını sordular sağolsunlar. Natürel Türkiye’de muhtemelen Lego’yla birlikte en çok gördüğümüz Danimarka eserleri olan Tuborg ve Carlsberg’in memleketinde olduğunuzu da aklınızda tutun. Öncesinde gerekli mali planları da yaparsanız tadından yenmeyecek bu kenti görmek için tüm imkanları zorlayın derim.

İletişim

Bu yazıyla ve öbür yazılarımla ilgili her türlü sorunuzu, yazıların altına yorum yaparak bana iletebilirsiniz.