Chicago’da gezilecek yerler

Çocukluğumun en canlı sportif anlarından biri olan Chicago Bulls – Utah Jazz NBA finalleri, Michael Jordan hayranlığı ile birleşince United Center’ı ve Chicago’yu benim için adeta mitolojik bir yer haline getirmişti, o vakitler Amerika denince aklıma birinci gelen yer burasıydı. Alışılmış yıllar sonra Chicago’ya gitme imkanı elime geçince United Center’ı görülecek yerler listemin başına koydum. Lakin Chicago üzere mega bir kentte yapılabilecek şeylerin, görülebilecek yerlerin hududu yok. Bu yazımda Chicago’da geçirdiğim birkaç gün içinde gezip görebildiğim yerlere, kentin hissettirdiklerine dair birkaç kelam etmek istiyorum.

Chicago nasıl bir yer?

Chicago bir kere çok büyük bir yer. Zati Amerika Birleşik Devletleri’nin nüfus açısından en büyük 3. kenti (New York ve Los Angeles’ın ardından). Kentin asıl hudutlarıyla bütünleşip Chicago’nun kesimi haline gelmiş banliyöleri de sayınca mega kent tanımlamasını sonuna kadar hak eder bir hale geliyor.

Konum olarak epeyce kıymetli bir yerde bulunuyor ABD açısından. Doğu’ya biraz daha yakın olmakla birlikte merkezi diyebileceğimiz bir yerde. Michigan Gölü’nün kıyısında, Chicago Nehri’nin kuzeyden ve güneyden gelen kollarının birleşip ırmağa döküldüğü noktada gelişip büyüyen kent, hem ulaşım, hem iktisat, hem de kültür açılarından Amerika’nın tartışmasız en değerli kentlerinin başında geliyor.

Devasa bir alana yayılmasının tahminen de doğal sonucu olarak inanılmaz bir gökdelen yoğunluğu var kentte. 150 metreden daha uzun binaların gökdelen olarak tanımlandığı listelerde Chicago dünyada birinci 10’a giriyor. ABD’de ise New York’tan sonra en gökdelenli kent diyebiliriz. Bu durumun bende yarattığı hissiyat ise acayip bir sıkışmışlık ve ezilmişlik hissi oldu adeta. Bilhassa kentin merkezinde (downtown) o kadar çok gökdelen var ki, bütün gün dışarıda kalıp güneş ışığına maruz kalmadan günü geçirebilirmişsiniz üzere bir hissiyata kapıldım. Hele bir de merkezdeki yolların üzerine inşa edilmiş (elevated) metro-tren sınırlarını da düşününce, bayağı karanlık ve kasvetli bir hava veriyor, bilhassa hava da benim gittiğim vakitlerde olduğu üzere kapalı ve yağmurluysa. Hatta ben Cleveland‘dan Chicago’ya giderken, bindiğim Greyhound otobüsünün ön camındaki ışıklı tabelada Gotham City yazıyordu ki Christopher Nolan’ın Batman sinemaları (özellikle The Dark Knight) Chicago’da çekilmiş. Muhtemelen bir New York değil, yeniden de Chicago, Türkiye’den gelen bizler için alıştığımızın çok ötesinde bir görünüme sahip.

Bununla birlikte kentin Michigan Gölü’ne çok uzun bir kıyısının olması, göl kıyısında dolaştığınız anlarda size adeta nefes aldırıyor ve burada yaşamanın bütün kalabalığa ve karmaşaya karşın aslında çok mükemmel olabileceğini düşündürüyor. Bu alanlarda çok büyük ve yeşil parklar da mevcut. Göl kenarında olduğu için de son derece rüzgarlı bir yer, esasen Chicago’nun lakaplarından bir tanesi de Windy City (Rüzgarlı Şehir).

Chicago doğal olarak çok göç almış, acayip kozmopolit bir kent. Her yerde benim üzere turistlerle müsabakamı geçiyorum, kentin sakinleri de çok farklı etnik kökenlerden geliyor. Bu manada tekrar bir dünya başşehri hissini verdiği söylenebilir.

Saat dilimi olarak bakarsak Chicago, Amerika’da Central Time bölgesinde yer aldığı için yaz aylarında 8, kış aylarında 9 saat gerisinde Türkiye’nin.

Chicago’ya nasıl gidilir?

Chicago’ya Türkiye’den gitmenin yolu doğal olarak havayolu. Türk Hava Yolları, Chicago O’Hare Havaalanına günlük direkt seferler düzenliyor. Olağanda Avrupa’dan, bilhassa Frankfurt’tan aktarmalı uçuşlar da yapılıyor, bazen bu yol daha hesaplı da olabiliyor, lakin Lufthansa’nın yaşadığı işçi sorunlarından dolayı eskisi kadar mantıklı değildi bu seçenek benim gittiğim vakit.

Chicago’ya Amerika ve dünyanın öteki birçok yerinden direkt uçuşlar bulunuyor. Zati O’Hare Havaalanı, yıllık taşınan yolcu sayısı ve farklı kentlere yapılan sefer sayıları üzere sıralamalarda dünyada birinci 5’e daima giriyor.

İstanbul – Chicago uçuşu yaklaşık 11 saat sürüyor. Birinci kez okyanus çok bir uçağa bindiğimde bu mühlet bana acayip halde uzun görünmüştü, lakin Chicago uçuşunda bir halde vakit geçti. Yalnızca şunu söyleyebilirim, uçak kalkalı 4.5 saat olduğu halde, en son İrlanda hava alanını da geçip okyanusa açıldığımız halde hala önümüzde 6 saat daha olduğunu bilmek farklı bir histi. Büyük Okyanus’un ismi üzere büyük olduğunu o vakit anlıyorsunuz.

Gümrük ve pasaport kontrolü

Chicago O’Hare Havaalanı’nın, ABD’nin en büyük ve ağır havaalanlarından biri olduğunu söylemiştim. Bu nedenle pasaport denetim kuyruğu epey uzun. Benim kuyruğa girip denetimden geçebilmem 1 saatten uzun sürdü. Siz de kuyrukta geriye düşmemek için indikten sonra süratli hareket edin derim.

B1/B2 tipi Amerikan vizesi sahibi biri olarak giriş yaparken, denetim esnasında sırf geliş maksadım soruldu. Bir konferans için geldiğimi, sonrasında ise gezmeye devam edeceğimi anlatmaya çalışırken pasaport memuru sözümü bitirmeden “business” dedi ve giriş mührünü vurdu. Bir tane de form çıkarıp onu mühürledi ve pasaportla birlikte geri verdi. Bir evvelki gelişime nazaran daha kolay oldu diyebilirim, birkaç dakika içinde iş bitti. O verdiği formu biraz ileride öbür bir memur geri aldı, formda ne olduğunu inceleme talihim olmadı.

Bu ortada gelen herkesin fotoğrafını, pasaport bankosuna sabitlenmiş bir kamera aracılığıyla çekiyorlar, vizedeki fotoğrafla biyometrik bir karşılaştırma yapıp hakikat kişinin girdiğinden emin olmak içinmiş.

O’Hare Havaalanından kent merkezine gidiş

Chicago’ya Türkiye üzere ABD dışında öteki bir ülkeden geldiyseniz, O’Hare Havaalanının 5 numaralı terminalinde inmiş olma ihtimaliniz çok yüksek. Şayet otomobil kiralama yahut taksi tutma yolunu seçmediyseniz kent merkezine gitmenizin yolu, metroya binmek. CTA isimli toplu taşıma sisteminin trenleriyle kente çok rahat bir halde inebilirsiniz. CTA’in Mavi çizgisi (Blue Line) havaalanını merkeze bağlıyor.

Mavi Sınırın durağı ise havaalanının 1 numaralı terminalinde bulunuyor, bu yüzden evvel bu devasa havaalanında 1. Terminale gitmeniz lazım. İndiğiniz 5 numaralı terminalde şehre giden trenler (Trains to city) yazılı tabelaları takip edip, bir üst kata çıkıp terminaller arası ring yapan treni bulacaksınız. Bu trenle 3 ve 2 numaralı terminalleri geçtikten sonra son durak 1. Terminal durağında iniliyor. Sonrasında üst geçitten terminal binasına girip, asansörler yahut merdivenlerle BL katına inip bir ölçü yürüdükten sonra istasyon girişine ulaşacaksınız.

Burada trene binebilmek için, yazının ilerleyen kısımlarında detaylarını vereceğim CTA otomatlarından bilet almanız gerekiyor. Tek binişlik bilet 1. tahlil. 2. tahlil ise, bilhassa Chicago’da toplu taşımayı sık sık kullanma niyetiniz varsa (ki gereksiniminiz olacaktır) kentin resmi ulaşım kartı olan Ventra Card‘dan bir tane edinmeniz. Bu kartı Chicago’da geçirdiğiniz mühlet boyunca para yüklemek suretiyle kullanabilirsiniz. Otomatlardan 5$ karşılığında Ventra Card alıp ona bir 5$ dolar daha yüklemek suretiyle kent merkezine gelebilirsiniz (tercihinize nazaran tek binişlik kartlar da işinizi görebilir). Kentin merkezindeki “loop“a geliş yaklaşık 35-40 dakika sürüyor. Gece gündüz devam ettiği için günün her saati treni kullanabilirsiniz, yalnızca geceleri daha seyrek, gündüzleri daha sık çalıştığını hatırlatmak isterim. Chicago’ya iniş saatinize nazaran ayarlama yapabilirsiniz.

Bir not olarak, kentin başka havaalanı Midway‘in de tren sınırıyla ulaşılabilir olduğunu hatırlatayım. Daha çok ABD içi uçan uçaklar tarafından kullanılan bu havaalanı ise turuncu çizgiyle merkeze bağlanıyor.

Chicago’da gezilecek yerler

Chicago’da görülebilecek onlarca yer var. Hem iç, hem de dış yer olarak sayısız yerde vakit geçirebilirsiniz bu kentte. Ben de bu yerleri kendime nazaran kümelere ayırarak anlatmaya çalışacağım.

Müzeler

Art Institute of Chicago

Chicago’nun muhtemelen en değerli müzesi, kentin birincil sanat müzesi olan Chicago Sanat Enstitüsü’dür. Kentin merkezinde epeyce büyük bir alana yayılan müzede, dünyanın her yerinden, tarihin çok farklı devirlerinden sayısız eser sergileniyor. Uzak Asya kültürlerinden Hindu-Budist yapıtlarına, Afrika’dan Güney Amerika’ya dünyanın her coğrafyasından, çok farklı devirlerden binlerce eser bu müzede ziyaretçilerle buluşuyor. Ayrıyeten İsviçre’de harikulade vitraylarını gördüğüm Marc Chagall’in, şahsen bu müze için yaptığı mavi yüklü kusursuz vitrayları da burada görebiliyorsunuz.

Antik Roma, Yunan, Mısır, Bizans bölümlerinden geniş bir sanat yapıtı koleksiyonunun yanında, alışılmış ki Amerika Birleşik Devletleri devrinden çok sayıda tablo ve konut eşyasını da ilgili konseptlere nazaran hazırlanmış odalarda görebilmeniz mümkün. Ve olağan ki Klasik ve Rönesans sonrası periyotlardan, Avrupalı en meşhur ressamların, ayrıyeten Auguste Rodin üzere büyük heykeltraşların bir sürü tablosu koleksiyon dahilinde. Daha yakın vakitten Kandinsky, Man Ray, Paul Klee, Salvador Dalí, Alberto Giacometti üzere farklı ekollerden çok sayıda sanatkarın çalışmaları var. Ayrıyeten Chicago’nun değerli meydanlarında karşınıza çıkan, Pablo Picasso’nun, Joan Miró’nun anıtları sanat yapıtlarının küçük maketleri de bu yapıtlarla ilgili bilgilerle birlikte karşınıza çıkıyor.

Müzede yalnızca klasik eserler yok, çağdaş sanat olarak isimlendirebileceğimiz eserler de bulunuyor. Mesela daha evvel İstanbul’da Sabancı Müzesi’nde gördüğüm David Hockney’nin iPad ile yaptığı dijital yapıtlardan oluşan “Baharın Gelişi, Normandiya, 2020” isimli koleksiyonu bir de Chicago’da bu sayede görebildim. Andy Warhol’dan Damien Hirst’e ve Jackson Pollock’a, az tanıdığım ve hiç tanımadığım birçok çağdaş sanatkarın yapıtı de burada görülebiliyor.

Müzenin tamamını gezebilmem neredeyse 6 saat sürdü ve müze kapanacak olmasa biraz daha yavaş davranabilirdim. Buna nazaran planlarınızı yapın, kondisyonunuzu test ediyor bu müze. Yalnızca Chicago’nun değil, bütün ABD’nin en çok ziyaret edilen sanat müzelerinden biri olan Arka Institute of Chicago’ya kesinlikle gitmeye çalışın şayet vaktiniz varsa.

Meşhur Route 66‘nın (Chicago’dan Los Angeles’a kadar giden karayolu) başlangıç noktası, tam bu müzenin önünde. Yolun karşısında başlangıcını gösteren tarihi bir tabela da bulunuyor. Öteki tarafında ise Millenium Park var. Ben gittiğimde 25$ olan müzeye giriş fiyatı, 2023 yılında 32$ olmuş. Girişte yalnızca kartla ödeme kabul ediliyor.

Chicago History Museum

Chicago bir New York yahut Boston kadar olmasa da Amerika’nın eski büyük kentlerinden bir tanesi. Fransızların çağdaş kenti kurmalarından evvel de yerlilerin yaşadığı bir kentmiş. Irmakların birleşip büyük bir gölü döküldüğü bu kadar verimli bir alanda insanların yerleşmesi olağan esasen. Amerika’nın bakir topraklarını fethetmeye gelmiş Avrupalıların yerlileri atıp burayı kolonileştirmesi daha da olağan. Günümüzden 12,000 yıl öncesinden beri insanların yaşadığı Chicago’nun tarihinde kilometre taşı olmuş olaylar ve nesneler, kentin kuzeyindeki Lincoln Park içinde bulunan Chicago Tarih Müzesi’nde bulunuyor.

Müzede yerlilerden kalma eşyalarla birlikte kente Fransız tüccarların gelişi, 1812’deki savaşın akabinde Amerikan ordusunun yerlileri yeterlice dışarı sürmesi, 19. yüzyılın ortasından itibaren kentin stratejik pozisyonuyla birlikte çok süratli bir biçimde gelişmesi anlatılıyor. Chicago tarihinde kıymetli bir yeri olan demiryollarına da büyük yer ayrılmış. Aslında demiryolları ve O’Hare Havaalanı sayesinde havayollarının kıymetli bir durağı haline gelmesinin Chicago’ya büyük yarar getirdiği açık. Büyükbaş hayvancılık ve mobilyacılık, demir çelik sanayisi üzere gelir kolları da Chicago’yu ihya etmiş. Sonraki yıllarda da eğitim, sıhhat üzere daha çağdaş yollarla kent büyümesini sürdürmüş. Müzede ayrıyeten 1871 Büyük Chicago Yangını, aşağıda bahsedeceğim ünlü Haymarket Olayı, 1919’da Siyahilerin isyanı, Eastland gemisinin batışı ve Al Capone’un başını çektiği kentin cürüm hayatına dair detaylı bilgiler veriliyor. Chicago’nun göçlerle büyüyen bir kent olduğu, hem Avrupa’dan hem de Amerika’nın güneyinden gelenlerin kenti ne kadar kozmopolit bir kimliğe kavuşturduğu anlatılıyor. Bu tema esasen bütün büyük Amerikan kentlerinin müzelerinde işlenen bir tema diyebiliriz.

Bunun dışında Chicago kentinin bayrağındaki 4 yıldızın manasını, Siyahilerin hak gayretinde kentin yerini, 20. yüzyılda kentin kültür, sanat, bilim, ticaret vs. mevzularında geçtiği etapları çok ayrıntılı bir biçimde öğrenebilirsiniz. Ve olağan ki kentin büyük ve tarihi spor kulüplerinin tarihini ve kulüp oyuncularının kullandığı kimi eşyaları görebiliyorsunuz, mesela Dennis Rodman’ın Bulls’da oynarken giydiği 1 çift ayakkabı müzede sergileniyor. Ayrıyeten 1865’te suikaste kurban giden lider Abraham Lincoln’ün vurulduktan sonra son saatlerini geçirip öldüğü yatak da müze koleksiyonu içinde yer alıyor.

Chicago kentinden çıkmış bireylerin, kentin kolektif belleğinden yer etmiş olayların çok canlı bir halde anlatıldığı bu müze, Chicago tarihini en detaylı halde görebileceğiniz müzedir, görmenizi tavsiye ederim. Giriş fiyatı 19$.

DuSable Black History Museum

Chicago, Amerika’da siyahların nüfusun kıymetli bir kısmını oluşturduğu büyük kentlerden, bu ortada siyahların özgürlük hareketinin de değerli duraklarından bir tanesi. Bu nedenle Chicago’da siyahi harekete adanmış bir müze bulunması da epey olağan. Chicago’yu kentleştirme yolunda birinci yerleşimleri kurmuş olan Afro-Fransız Jean Baptiste Point du Sable’ın isminin müzeye verilmiş olması da olağan açıkçası.

Sanatçı Margaret Burroughs’un eforlarıyla 1961’de kurulan müze, yeniden Burroughs’un yapıtlarından oluşan bir stantla başlıyor. Siyahi Amerikalıların Amerikan Bağımsızlık Savaşı’ndan başlayarak orduda nasıl hizmet ettiğini anlatan kısımlar var. Amerikan İç Savaşı’nda siyahların nasıl askere alındığı ve kendilerine ilişkin birliklerde Konfederasyon güçlerine karşı çarpıştıklarını anlatıyor bu kısım. Yalnızca İç Savaş değil, Amerika Birleşik Devletleri’nin yer aldığı 1. Dünya Savaşı üzere öteki çarpışmalarda da aldıkları yeri de öğreniyoruz.

Ama müzeyi özel kılan bence interaktif kısımları. Bunlardan birincisinde The March isimli kısma giriyorsunuz. Girmeden evvel ise bir istek formu doldurup içeride göreceklerinizden ötürü bir sorun yaşamayacağınıza dair taahhüt veriyorsunuz. Akabinde evvel karanlık bir odada, siyahi hareketin güçlenmesinden evvel yaşanan olayları anlatan sesler duyuyorsunuz, sonra da Martin Luther King’in 1963’teki meşhur I Have A Dream konuşmasını 3 boyutlu gözlükle adeta oradaymış üzere takip ediyorsunuz. Epey etkileyici bir görsel ve işitsel şov olduğunu söyleyebilirim.

Bunun haricinde, Chicago’nun ilk siyahi belediye başkanı olan Harold Washington’ın makam odasına konuk olup, Washington’ın konuşan ve hareket eden gerçek boyutlu maketinden başkanlık devrini ve vakitsiz mevtini dinleyebiliyorsunuz. Hayli enteresan bir öteki tecrübe bu da.

1919’da yaşanan ve siyahlara karşı cadı avına dönüşen olaylar müzede yer verilen kilometre taşlarından biri. 20. yüzyılın başlangıcıyla birlikte Güney’den gelen ağır Afro-Amerikalı göçüyle birlikte kentin güneyine kümelenen siyahlarla kuzeydeki güçlü beyazlar ortasında, 29. Cadde’den çekilen görünmez fakat aşılamaz bir hudut çizgisi oluşmuştu. Apartheid gibisi bir durum oluşmuş. İşte bu çizgiyi aşan Eugene Williams isimli bir gencin yüzerken kazara bu hudut geçmesi, ona gören beyazların Williams’ı taşlayarak öldürmesi sonucunda çıkan büyük olaylar, Siyahların tarihinde kıymetli bir yer taşıyor. Ve alışılmış ki Afrika’dan getirilen kölelerin kıssasını anlatan, o dönemki köle zincirlerini yahut köle satışı için verilen gazete ilanlarını da görüyorsunuz, genel manada Afro-Amerikalıların özgürlük uğraşında geçtikleri bütün evreler bu müzede karşınıza çıkıyor. Gidilmesini muhakkak öneririm.

Müze kentin güneyinde, biraz kent merkezinin dışında. CTA’in yeşil tren sınırının Garfield durağında indikten sonra Washington Park’a hakikat 10 dakika yürüyerek bu hoş müzeye ulaşabilirsiniz. Giriş fiyatı 19$.

Institute for the Study of Ancient Cultures (Oriental Institute of Chicago)

University of Chicago bünyesinde yer alan Doğu Enstitüsü kısmının gerçekleştirdiği hafriyatlarda çıkanlardan oluşan koleksiyon, üniversite yerinde yer alan müzede sergileniyor. Oriental Institute, Amerikalılar için Mezopotamya ve Mısır üzere uzak coğrafyalardaki kültürleri tanıyabilmek için çok yeterli bir imkan olmuş.

İngiliz ya da Avrupalılar kadar olmasalar da Amerikalı arkeologlar çoğunluğu eski Osmanlı coğrafyasında yer alan Orta Doğu ve Mezopotamya topraklarında çok sayıda hafriyata katılıp sayısız kalıntıyı gün ışığına çıkarmışlar. Bu ortada belirteyim, Avrupalılar üzere Osmanlı periyodunda değil, Osmanlı yıkıldıktan sonra yapılmış birden fazla hafriyat. Doğu Enstititüsü 1919’da kurulmuş zati. Hasebiyle çıkarılan eserler, geriye ne kaldıysa onlar ortasından gelmiş.

Günümüzün İslam coğrafyasında bulunan bu eserler Irak ve Suriye başta olmak üzere neredeyse aklınıza gelen her yerden gelmiş. Binlerce yıllık antik kalıntılar, çömlek ve heykel modülleri, figürinler bulunuyor örneğin. Büyük kısmı Berlin Neuesmuseum’da bulunan Babil Ishtar kapısının 2 modülü da var burada, İran’da Persepolis’ten çıkarılmış heykeller de, Türkiye’de Alişar’dan çıkmış Hitit kalıntıları da var. Bunlar dışında bir de geniş bir Mısır uygarlığı koleksiyonu yeniden ziyaretçileri bekliyor. Mısır’dan getirilmiş farklı hayvanların mumyaları, Mısır’da da çok gördüğüm çalışan köle heykelleri ve büyük mumya tabutları müze koleksiyonunda yer alıyor. Bilhassa eski Asur başşehri Dur-Sharrukin’den getirilen heykel ve duvar kabartmaları göz kamaştırıcı diyebilirim.

DuSable Müzesi’nden 10 dakika yürüme aralığında bulunan müzeye giriş fiyatsız fakat 10 dolar bağış genel kural üzere. Siz de nakit 10 dolarınızı hazırda bulundurun buraya gelmeden evvel.

Modern Fotoğrafçılık Müzesi (Museum of Contemporary Photography)

Buraya müze deseler de aslında hayli küçük bir stant burası. Hakikaten ellerindeki binlerce fotoğraflık arşivin çok küçük bir kısmını gösteriyorlardı ben gittiğimde. farklı fotoğraflar var evet lakin fotoğrafçılığa ilginiz yoksa atlasanız da olur. Giriş fiyatsız, evvelce rezervasyon yaptırın diyorlar ancak yaptırmasanız da olur.

Chicago’da ulaşım

Chicago hayli büyük bir kent ve bu nedenle hayli kapsamlı bir ulaşım ağı var. Temel olarak tren ve otobüsler ulaşım yükünü çekiyor. Metro çizgisi diyebileceğimiz L System’da farklı renklerle söz edilen 5 sınır bulunuyor ve bunlarla kentin uzak yakın birçok yerine, ayrıyeten 2 havaalanına birden gitmek mümkün. Tren çizgisi hayli gelişmiş olmakla birlikte kimi noktalarda trenler gelmesi gerekenden çok geç geliyor. Bir seferinde ise yerin altında ilerlerken raylara atlayan birinden ötürü tren durdu, itfaiye geldi ve yaklaşık 1 saat hareket etmedi. Bu ortada beşerler baygınlık geçirmesin diye kondüktör gelip olağanda kapalı duran camları açtı. Yani özetle trenle bir yere giderken geç kalma ihtimalini göze alın.

Chicago’da metro kullanırken, bilhassa Loop içinde bir çevrimdışı bir uygulama çok işinize yarayabilir. Ben de bu nedenle telefonumda bir uygulamayla dolaştım. Vakit zaman işime yaradı diyebilirim.

Bölgeler

Magnificent Mile

Herhalde Chicago sokaklarında dolaşacak tek bir yeriniz olsa oranın Magnificent Mile olmasını isterdiniz sanırım. Gerçekten burası Chicago’nun en ünlü yerlerinin bulunduğu, ismi üzere yaklaşık 1 mil uzunluğunda kuzey güney doğrultusunda uzanan bir cadde. Daha doğrusu, Michigan Avenue isimli caddenin bir kısmını kapsayan bir kısmını ve etrafını tanımlamak için kullanılıyor. Cadde üzerinde birtakım tarihi binalar ve gökdelenler, çok lüks dükkanlar ve oteller, alışveriş merkezleri yer alıyor. Hatta efsane basketbolcu Michael Jordan’ın et restoranı Michael Jordan’s Steak House bile burada yer alıyor. Yılın her periyodu çok kalabalık olan bu mili yürüyerek geçip sağa sola bakabilirsiniz.

Old Town

Avrupa kentlerinden alıştığımız, Amerikan kentlerinde pek görmediğimiz Old Town’lardan Chicago’da da bir tane var. Fakat Avrupa’dakiler üzere Orta Çağ’dan kalma surlar yahut insanı yüzyıllar öncesine götüren bir atmosfer yok doğal haliyle. Tekrar de gökdelenlerin domine ettiği Chicago’da eskiye dönük birşeylerin görülebildiği, Victoria metodu mükemmel müstakil konutların ve birçok yerin bulunduğu bir mahalle haline gelmiş burası. Örneğin Chicago’nun en eski bar-restoranlarından biri olan The Glunz Tavern, 1888’den bu yana Old Town’da müşterilerine hizmet veriyor. Benc esiz de bir uğrayabilirsiniz, kentin kuzeyindeki Lincoln Park tarafından girip güneye hakikat yürüyerek buraları görmenizi öneririm. Hatta Astor St. ile State St. ortasında kalan küçük Wooden Alley‘de bir yürüyün derim.

Adından anlaşılacağı üzere ahşap bloklardan müteşekkil olan bu kısa caddenin Chicago’da öteki bir örneği yok diyebiliriz. Hakikaten kent birinci defa 19. yüzyılda çağdaş bir yerleşim ünitesi haline geldiğinde, toprak yolların yağmur ve karda çamur deryası haline gelmesi nedeniyle ahşap sokak fikri uygulanmaya başlamış. Fakat 1871’deki Büyük Chicago Yangını nedeniyle ahşap yapılardan uzaklaşılmış. 20. yüzyıl geldiğinde büsbütün terkedilen ahşap sokakların bir örneği olarak burası korunmuş. Old Town’da nitekim “eski” olarak kalabilmiş yerlerden bir tanesi olarak burayı da not etmek isterim.

Chinatown

Her büyük Amerikan kenti üzere elbette Chicago’da da bir Çin Mahallesi var. Olağan ki San Francisco‘daki kadar büyük değilse de, Boston’dakinden daha büyük üzere geldi bana. Herhalde kentte yaşayan Asyalı sayısıyla hakikat orantılıdır bu mahallelerin büyüklükleri.

Chicago’daki Çin Mahallesi’nde de birçok Çin restoranı bulunuyor. Bana kalırsa Çin Mahallesi’ne karnınız aç gelin. Hakikaten tıka basa yiyip karnınızı doyurabileceğiniz, fakat bence makul fiyatlar ödeyerek kalkabileceğiniz bu restoranlara da uğramayı ihmal etmeyin. Bunun haricinde Çin takvimindeki yılları ve bu yılların manalarını açıklayan heykellerin çevrelediği bir meydan, Chinese-American Museum of Chicago ve Amerikan ordusu için savaşırken ölmüş Çin kökenli askerlerin anısını yaşatan bir anıt da Chinatown hudutları içinde bulunuyor.

Buraya merkezden yürüyerek gelebileceğiniz üzere Kırmızı Metro Çizgisinin Cermak-Chinatown durağında inmek suretiyle de ulaşabilirsiniz.

Greektown

Chicago’nun etnik mahallelerinden bir başkası de Yunan Mahallesi, yani Greektown. 19. yüzyıldan itibaren buraya göç etmeye başlayan Yunanların birinci yerleştiği bölge, yıllar içinde adeta onlara ilişkin bir yer üzere olmuş. Halsted Caddesi boyunca kuzeye yürüdüğünüzde kendinizi içinde bulacağınız Greektown’da çok sayıda Yunan restoranı, ikramlık eşyacılar ve ayrıyeten Ulusal Helen Müzesi bulunuyor. Cadde üzerinde de Yunan kültüne ilişkin küçük anıtlar, Yunanca yazılar vs dikkati çekiyordu, dükkanların birçok mavi-beyaz renklerdeydi. Hatta benim kaldığım hostel de Greektown’daydı ve resepsiyondan Yunanca müzikler yükseliyordu. Fakat çabucak köşedeki Gyros restoranında Latinlerin çalıştığını gördükten sonra buradaki bütün yerlerin Yunan kökenlilerce işletildiği sanma yanlışına düşmemek gerektiğini anladım. Sonuçta Chicago’yu yönetenler önceliği konsepte verip işin turistik bedelini de düşünmüşlerdir.

Burayı görmek isterseniz merkezden mavi hatta binip UIC-Halsted metro durağında inebilirsiniz.

Parklar

Lakefront Trail

Chicago’nun en hoş yeri diyebilirim buraya. Temelde Chicago’nun Michigan Gölü kenarında yer alan göl şeridine Lakefront Trail deniyor. Burası Chicago kent merkezi sonları içinde, kuzeyden güneye tam 30 kilometrelik bir kıyı şeridi ve burada yürüyüş ve koşu yapan, bisiklete binen yüzlerce insan gördüm. Herhalde Chicago’da yaşıyor olsaydım sık sık buraya gelirdim diye düşündüm, gerçekten çok yüksek gökdelen selinin içinde kaybolduğunuzu hissettiğinizde buraya gelip nefes almak, gökdelenleri uzaktan izleyebilmek burada mümkün.

Chicago’nun Michigan Gölü kenarını adeta uzunluktan boya kaplayan bu yolda bisiklet ve kaykaya binmek, yürümek ve koşmak, hatta göl kenarındaki kumsalda güneşlenip yüzmek bile mümkün. Navy Pier ve birçok parkın içinden geçen yol boyunca yürürken Chicago’nun yaşanılabilecek bir kent olduğunu düşündüm, öteki yerlerinde bunu pek düşünemedim açıkçası. Mutlaka Chicago’ya geldiğinizde buranın bir kısmını görmeyi ihmal etmeyin. Bilhassa Oak Street Beach ile Lincoln Park ortasındaki kısım bence olağanüstü. Beton sıralara oturup gölü seyretmek, önünüzden geçenleri seyredip, ortada bir geriye dönüp kente bakmak değişik bir tecrübeydi.

Riverwalk

Chicago Nehri’nin iki koldan gelip birleşerek Michigan Gölü’ne döküldüğünden ve Chicago’nun tam burada kurulduğundan bahsetmiştim. Kentin kimliğine kıymetli bir tesiri olan ırmak, çok sayıda köprünün yapılmasına neden olmuş. Bunun dışında, ırmağın kenarındaki kısımlardan biri Riverwalk ismiyle bir yürüyüş yolu, park ve vakit geçirilecek yerlerin olduğu bir yere dönüşmüş, anmadan olmaz. Riverwalk tam olarak ırmağın göle döküldüğü ana kolun güney kıyısındaki yürüyüş yoluna verilen isim. Hem, gece hem gündüz son derece harikulade Chicago görünümlerini, daima gezen çeşit gemileriyle geride yükselen haşmetli gökdelenleri bir ortada görebileceğiniz bir parkur. Yolun etrafında hem ırmak görünümleri yerler var, hem de çeşitli heykel ve anma noktaları (memorial) inşa edilmiş. Örneğin Heald Square Monument isimli anıtta George Washington ve ihtilale büyük maddi dayanak vermiş 2 para babasının birlikte gösterildiği bir heykel var. Art tarafında ise meşhur Amerikan Özgürlük anıtındaki meşaleli bayan figürünün sayısız beşere kol kanat gerdiğini göreceksiniz, hasebiyle ülkenin kapılarının herkese açık olduğunun sembolik bir gösterimi yapılıyor diyebiliriz. Bir başka enteresan nokta ise buranın çabucak aşağısındaki Vietnam Savaşı anıtı, burada savaşta ölen Amerikan askerleri anılıyor. Yeniden 1915’teki 844 kişinin öldüğü Eastland gemi faciasını hatırlatan bir plaka da Riverwalk üzerinde bulunuyor.

Chicagoluların koşu için de tercih ettiği bu yere kesinlikle bir göz atın derim, gerçekten burası gökdelenlerle dolu bir kentle ırmağın nasıl bütünleştiğini en net göreceğiniz yerlerden bir tanesi olacak.

Navy Pier

Lakefront Trail üzerinde bulunan Navy Pier, ismi üzerinde temelde bir iskele, fakat günümüzde farklı hedeflerle kullanılıyor ve içinde çok fazla şey var. Lakefront Trail’dan yaklaşık 1 kilometre kadar göl içine giden dikdörtgen komplekste restoranların yanında devasa bir dönme dolap (Centennial Wheel) ve ünlü bir atlı karınca da bulunuyor. Dönme dolaba biniş fiyatı 18 dolar üzere birşeydi. İskelenin en ucuna gidip geriye, yani Chicago kentinin silüetine bakmak çok keyifliydi. Chicago deyince aklınıza kazınacak o gökdelenli görünüm, buradan uygun bir halde görülebiliyor.

Kompleks içinde Chicago Çocuk Müzesi de bulunuyor. Hayli da kalabalık, muhakkak ki hem Chicagolular, hem de turistler için, bilhassa aileler için son derece alımlı bir yer. Tıpkı Lakefront Trail üzere buradan da en azından bir geçmeyi düşünebilirsiniz.

Millennium Park

Aslında aşağıda anlatacağım Grant Park’ın bir modülü olsa da Millennium Park’ı başka olarak ele almak istedim. İsminden anlaşılacağı üzere 2000’le başlayan yeni milenyumun anısına bu park Grant Park’tan farklı bir formda tekrar tasarlanmış. Kentin tam göbeğinde yeren alan bu park, son derece yeşil ve huzurlu olmasının yanında içindeki çağdaş sanat yapıtları ve çok hedefli alanlarıyla da Chicago’nun en bilinen parkları ortasında başı çekiyor. Hasebiyle kentin halkı ve turistlerin en çok vakit geçirdiği yerler ortasına giriyor. Parkın etrafında konuşlu bulunan otomobillerde hot dog, dondurma üzere yiyecekler satılıyor. Tekrar parkın etrafında bekleyen tuhaf dini kümeler kendi doktrinlerini oradan geçenlerle paylaşıyor. Son derece hareketli bir yer olduğuna kuşku yok buranın.

Parkın içinde Chase Promenade isminde bir yürüyüş yolu var, etrafı ağaçlarla çevrili bu yolda farklı açık hava stantları düzenleniyor. Ayrıyeten parkın ortasındaki geniş açık çimenlik Jay Pritzker Pavilion olarak biliniyor, burada yılın farklı vakitlerinde çoğunluğu klasik müzik olmak üzere konserler yapılıyor. Kış aylarında kullanılmak üzere McCormick Tribune Plaza & Ice Rink isimli bir buz pateni pisti de yer alıyor. Parkın tamamlanması epey yüksek maliyetli olduğu için parktaki birçok alan bağışçıların dayanaklarıyla tamamlanabilmiş, o yüzden bu sponsorların ve hayırseverlerin isimleri birçok yerde yaşatılıyor.

Parkın en bilinen yerlerine gelecek olursak, herhalde Cloud Gate ve Crown Fountain’ı saymamız gerekecek. Cloud Gate, Anish Kapoor’un tasarladığı tam bir çağdaş sanat yapıtı. Uzaktan bakıldığında devasa bir gri-gümüş fasulyeyi andırıyor. Üzeri büsbütün paslanmaz çelik plakalarla kaplı bu eser, formundan kaynaklı yansımalarıyla çok farklı görüntüler sunuyor. Parkın en çok fotoğraf çekilen yeri olduğunu söyleyebilirim. Bu fasulyenin içinden geçebilmek mümkün ve yapıtın ortasına geçtiğinizde tıpkı panayırlarda insanı garip garip formlara sokan aynalar üzere acayip yansımalarınızı bir ortada görebilmeniz mümkün.

Crown Fountain ise birbirine karşılıklı bakan iki tane 15’er metre yüksekliğinde dikdörtgen LED platformdan oluşuyor. Jaume Plensa’nın yapıtı olan bu enteresan çeşmenin ekranlarında Chicagolu sıradan insanların yüzleri gösteriliyor ve vakit zaman bu bireylerin ağzından su fışkırıyor. Ziyaretçiler ve bilhassa çocuklar için epey eğlenceli anlar yaşanıyor.

Lincoln Park

Adını Abraham Lincoln’den alan, Lakefront Trail üzerinde 11 kilometrelik bir kıyı şeridine yayılan bu park da bu gökdelenlerle dolu kentin sakinlerine nefes aldıran yerlerinden bir tanesi. İçinde Chicago Tarihi Müzesi, hayvanat bahçesi, insanların sığ göl suyunda ayaklarını suya sokabildiği plajları ve golf alanlarıyla Chicago’nun önde gelen parklarından bir tanesi. Kentin kuzeyinde yer alan bu parkın en azından bir kısmında dolaşabilirsiniz.

Grant Park

Tıpkı Millenium Park üzere kentin merkezinde yer alan bir öbür park da Grant Park. Burası hayli büyük bir park. Ağaçtan çok da geniş düz boşluklar yer alıyor. Gül bahçeleri de var. Ortalıkta güvercin üzere serbestçe dolaşan devasa kazlar da çok dikkat çekiyor.

1927’de yapılan Buckingham Fountain ise buranın en bilinen yeri. Versailles Sarayı’ndaki ünlü Latona Çeşmesi’nin adeta kopyası olan bu çeşme, farklı olarak çok sayıda ve değişik itme güçlerine sahip fıskiyeler barındırıyor ve bunlarla gün içinde ışık ve su gösterileri yapılıyor. Bilhassa ortadaki fıskiyeden çıkan sular, çok yükseğe ulaşabiliyor. Buranın görünümü gece başka hoşmuş, ben göremedim.

Diğer yerler

Skydeck

Ben şahsen gitmedim lakin Chicago’da yapılabilecek şeylerden bir tanesi olarak Skydeck ziyaretini saymam gerekir. Chicago’nun dünyanın en çok gökdelen barındıran şehrilerinden biri olduğunu söylemiştim. Skydeck isimli görünüm noktası ise, yalnızca Chicago’nun değil, ABD’nin en yüksek binası olan (petrol çıkarma platformlarını yahut antenleri saymadığımızda) Willis Tower‘da bulunuyor, 110 katlı binanın 103. katında yer alıyor. Yani tam 442 metre yüksekliğindeki bu akılalmaz binanın 412. metresinde bulunuyor. Buradan Chicago’nun batısında kalan kısmının inanılmaz görüntüleri buradan görülebiliyor. Hatta 4 tane cam balkondan birine çıktığınızda 412 metrenin ayaklarınızın altında olduğunu görüyorsunuz ki ziyaretçilerine sahiden çok farklı bir tecrübe sunduğu kesin. Fotoğraflarına bakarsanız anlarsınız esasen, burası evlilik teklifleri, düğün fotoğrafı çekimi, akrobatik pozlar verilmesi üzere çok farklı emellerle da kullanılıyor.

ABD’nin en yüksek binasının yeniden en yüksek seyir noktasına hem gündüz hem de gece çıkabilmek mümkün, haftasonları natürel bu türlü eşsiz bir yere çıkışın fiyatı da ona nazaran. Ben 2022’de gittiğimde 30$’dı. 2023 itibariyle cam balkona 30 dakika için çıkış fiyatı 32$, o da bileti evvelden alırsanız.

Haymarket Anıtı (Haymarket Memorial)

Her ne kadar ABD, dünyada yabanî Kapitalizm’in tartışmasız bayrak taşıyıcısı olsa da bu her vakit bu türlü değildi. Hatta ABD, dünyada yaygınlaşmadan evvel Sosyalist personel hareketlerinin en güçlü olduğu ülkelerin başında geliyordu. Chicago üzere süratli bir biçimde sanayileşmiş ve kalabalık emekçi sınıflarının oluştuğu kentlerde de, bilhassa Alman kökenli personeller ortasında makus çalışma şartlarına reaksiyonlar vardı. Bu çalışanlar o periyotta haftada 6 gün, toplam 60 saat civarında çalışmaktaydı.

Günde 8 saatlik çalışma mühleti için çaba eden Chicago’lu personeller, 1886 yılının 1 Mayıs’ında başlayan büyük hareketler gerçekleştirmiş, bu aksiyonlar sonraki günlerde de devam etmişti. 4 Mayıs 1886’da, Chicago’daki Haymarket Meydanı yakınlarındaki personel şovlarında, şovları bastırmaya gelmiş polis güçlerine bomba atılması sonucunda 7 polis ve 4 sivil ölmüştü. Bombayı atan kişinin kimliği hiçbir vakit öğrenilemese de olaydan sorumlu tutulan 8 işçi lideri oldukça tartışmalı bir mahkeme sürecinin akabinde mahkum edilmiş, birden fazla Alman kökenli 4 tanesi de idam edilmişti. Sonraki yıllarda 1 Mayıs günü, Personel Bayramı olarak tüm dünyada kabul edilecek, ve 1893’te Illinois valisi John Peter Altgeld, mahkum edilen 8 personelden hayatta olanları affedecek, idam edilmiş olanlara ise prestijlerini iade edecekti.

İşte bu epeyce değerli olayın yaşandığı noktada 2004 yılında yapılmış bir anıt duruyor. Tıpkı olayın yaşandığı sırada olduğu üzere bir römorkun üzerinde konuşan bireylerin resmedildiği bronz heykel, Chicago’daki emekçi uğraşının simgesi haline gelmiş. Anıtın etrafında dünyanın farklı ülkelerindeki sendikalara ilişkin plakalar bulunuyor, hatta bunlardan bir tanesi HAK-İŞ’e ilişkin.

Bugün hem bu anıt, hem de Forest Home Cemetery’de, bu olayın faili olarak idam edilmiş çalışanların mezarların olduğu yere dikilmiş Haymarket Şehitleri Anıtı (Haymarket Martyrs’ Monument), günümüzde bile sol fikirlere sahip şahısların ziyaret ettiği yerler olmaya devam ediyor.

Graceland Mezarlığı

Chicago’da üstte bahsettiğim Forest Home’a gitme talihi bulamasam da görülecek öbür bir mezarlık buldum elbette. Kentin kuzeyinde yer alan Graceland Mezarlığı, Chicago’nun en eski ve bilinen mezarlıklarından biri. Epeyce geniş ve ferah diyebilirim buraya, bu nedenle bir park üzere de gezilebilecek şekilde bir yer. Beşerler köpek bile gezdiriyor aslında ki olağanda mezarlıklara köpek pek sokulmaz. Geniş yeşilliklerdeki küçük mezar taşları ve ortada bir karşınıza çıkan obelisklerin olduğu bu mezarlığın ortasında hoş de bir gölet bulunuyor.

1860’da yapılan ve Chicago kentinin çıkardığı değerli bireylerin bulunduğu bu mezarlığa gitmek için Kırmızı Metro Çizgisinin Sheridan durağında yahut Kahverengi Sınırın Irving Park duraklarında inebilirsiniz.

Chicago’da yapılabilecek başka şeyler

Caz barları

Amerika’da köleliğin kalkması ve bilhassa 1. Dünya Savaşı’ndan sonra, güneyde yaşayan siyahlar, daha fazla iş imkanları bulunan kuzey ve kuzeydoğu kentlerine ağır biçimde göç ettiler. Bu göçleri en çok alan yerlerin başında gelen Chicago’ya gelen siyahlar, kendi müziklerini de buraya getirdiler ve Chicago cazın serpilip geniş kitlelere yayıldığı yerlerden biri oldu. Louis Armstrong üzere caz tarihinde yeri olan onlarcasının yolu Chicago’dan geçti. Bölgedeki öbür beyaz müzisyenlerin de tesiriyle Chicago’da caz serpildi ve gelişti.

Bu nedenle Chicago’da çok sağlam bir caz geleneği ve kültürü var. Kentte hala birçok caz barı faaliyet gösteriyor. Çok büyük caz hayranı olmasanız bile kesinlikle bir caz kulübüne gidip canlı müzik dinlemenizi tavsiye ederim, pişman olmayacağınızı düşünüyorum. Gerçekten son derece keyifli bir ortamla karşılaşacağınıza kuşku yok bence. Caz kulüpleri genelde akşam 8’den sonra açılıyorlar, canlı müzik ise saat 9’dan sonra başlıyor. Bir giriş fiyatı alıyorlar çoğunlukla, benim gittiğim yer 12$ almıştı örneğin. Ve çoğunlukla bu fiyatlar nakit olarak alınıyor, aklınızda olsun.

Chicago’da spor müsabakaları

Chicago, ABD’nin en büyük kentlerinden biri olarak doğal ki her türlü spor kolunda çok esaslı gruplara sahip. Kentin iki beyzbol ekibi var, bunlardan Chicago Cubs’ın stadı Wrigley Field, ülkenin en eski 2. beyzbol stadıymış (Boston‘daki Fenway Park’ın ardından). Chicago White Sox da kentin başka MLB grubu, onlar maçlarını nispeten daha yeni Guaranteed Rate Field’da oynuyor. Bunun dışında Amerikan futbolu ekibi Chicago Bears hayli seviliyor ve yakından takip ediliyor. Amerikan askerlerine adanmış Soldier Field’da izlediğim Bears maçı tecrübesini başka bir yazıda anlatmıştım esasen. Amerikan futbolunu hiç bilmiyorsanız, hiç ilginiz yoksa bile çok acayip bir atmosfere şahit olacağınızı söyleyebilirim. Hakikaten ABD’nin en sevilen sporunun futbol olduğunu söylemek yanlış olmaz.

Chicago Bulls’u sanırım söylememe bile gerek yok, gerçekten Michael Jordan ve Bulls’u tanımayan yoktur diye düşünüyorum. Buraya kadar geldikten sonra United Center’ı görmeden gitmem kelam konusu bile olamazdı. Siz de basketbol seven biriyseniz United Center‘ı görün, salon içinde yer alan harika Jordan heykelini de ziyaret etmeye çalışın. Dönem devam ediyorsa salonda maç seyretmenin yollarını arayın derim.

Maç seyretme imkanınız yoksa bile bir maç günü bir spor barına gidin, bir sürü beşerle birlikte biranızı yudumlarken ekranlarda dönen maçı izleyin. Son derece “Amerikan” bir aktiviteye imza atmış olacaksınız.

Chicago’da toplu taşıma (Ventra Card)

Chicago üzere devasa bir kente hayli güçlü bir toplu taşıma sistemi gerektiği ortada. CTA (Chicago Transit Authority) isimli kurumun yönettiği toplu taşıma sistemi, büyük ölçüde beklentileri karşılıyor diyebilirim. Havaalanında indiğiniz andan itibaren CTA’i tekraren kullanacaksınız. Üstte bahsettiğim üzere O’Hare Havaalanından kente geliş 5$, kent içinde metroya her binişiniz 2.5$. Kartınızda kredi kalmadığında kredi kartınızı kullanarak metro istasyonlarında bulunan otomatları kullanarak kartınıza yükleme yapabilirsiniz. Şayet Ventra Card aldıysanız buna verdiğiniz 5$’lık depozitoyu kartınıza kredi olarak yüklemeniz mümkün, fakat bu evrede billing address sorulduğu için ben daha fazla ileri gidemedim. Ventra Card almak yerine günlük 5$’lık pass‘leri de kullanabilirsiniz, bunlar da tıpkı otomatlarda satılıyor ve sınırsız biniş sağlıyor. Ben bunu yapmadım lakin artık düşündüğümde, bilhassa gün içinde 1’den fazla sefer trene bineceksiniz bunun daha hesaplı bir seçim olduğunu kabul ediyorum.

Bir not olarak şunu belirteyim, bilhassa loop içindeyseniz, kimi sınırların duraklarının yer altında, kimilerinin da yer üstünde olduğunu aklınızda tutun. Loop hakikaten çok ağır, trenler kimi durumlarda gecikmeli gelebiliyor. Ayrıyeten bana bir kere denk geldiği üzere, metro sınırlarında intihar teşebbüsleri yahut öteki sorunlar olabiliyor. Benim bindiğim bir trende, raylardaki bir sıkıntıdan dolayı tren durağa ulaşamadan durdu, Chicago İtfaiyesi geldi ve öbür yolcular üzere ben de neredeyse 1 saat metroda bir yere gidemeden beklemek zorunda kaldım. Bu bekleme esnasında trenin vatmanı vagonlara gelip pencereleri elindeki anahtarla açarak biraz olsun hava almamızı sağladı sağolsun, fakat içerideki birçok insan baygınlık geçirmek üzereydi.

Chicago’da dolaşırken dikkat edilmesi gerekenler

Birçok Amerikan kentinde olduğu üzere Chicago’da da çok sayıda evsiz var. Hayatlarını caddelerdeki bina aralıklarında, kuytu köşelerde yahut köprü altlarına kurdukları çadırlarda sürdüren bu evsizler her yerde karşınıza çıkabilir. Naber nasılsın diye yanınıza yanaşıp sizden bozukluk dilenebilir, sigara isteyebilirler. İster verin ister vermeyin. Birşey verirseniz teşekkür ediyor, birşey vermezseniz de lafı çok uzatmadan gidiyorlar. Natürel siz yeniden de gece vakti ortalarda, bilhassa merkezden uzakta fazla dolaşmamaya çalışın. Benim başıma birşey gelmedi ancak Chicago cürüm oranı yüksek bir kent.

Bunun dışında Chicago sokaklarında bilhassa parklara yakın yerlerde su sebilleri oluyor. Yanınızda plastik şişe bulundurun ki buralardan suyunuzu temin edip içme suyuna para vermeyin. Ben çok kullandım buraları ve Chicago’da bulunduğum müddette suya hiç para vermedim.

Chicago’nun yerleşimsel demografisine bakarsak kentin kuzeyinde daha çok beyazların, güneyinde ise siyahlar ve öbür göçmenlerin çoğunlukta olduğunu çok kaba bir müşahede sonucunda söyleyebiliriz. Downtown ise herkesin bir sebepten gitmek zorunda olduğu, 72 milletten beşerle karşılaşacağınız çok kalabalık ve kozmopolit bir yer. Bununla birlikte Chicago gerçekten çok büyük bir kent ve aslında her istikamette banliyö semtleriyle çevrili, lakin standart bir turist olarak siz buraları en fazla havaalanına masraf gelirken metro camından görürsünüz. Yeniden de kentte dolaşırken bunları aklınızda tutabilirsiniz.

Chicago sineması önerisi

Chicago üzere büyük bir kentte geçen sayısız sinema olduğunu varsayım etmek sıkıntı değil. Ben de burayı gördükten sonra, Brian De Palma’nın 1987 üretimi meşhur Dokunulmazlar (The Untouchables) sinemasını izledim. Chicago’da 1930’ların başında, alkol yasağının (Prohibition) devam ettiği yıllarda ünlü gangster Al Capone’un (efsane Robert De Niro canlandırıyor) kurduğu cürüm imparatorluğuna evvel tek başına, sonra da kurduğu küçük birlikle savaş açan federal casus Elliot Ness’in (Kevin Costner) uğraşını anlatıyor. Dokunulmazlar ismi verilen kümenin bütün tehdit ve rüşvetlere karşın boyun eğmeyen dokunulmazların öyküsünü, efsaneler efsanesi Ennio Morricone’nin müzikleriyle izlemek istiyorsanız bu sineması tavsiye ederim. Sinemanın en değerli sahnelerinden biri de ana tren istasyonu olan Union Station’da geçiyor, içeriyi görenler o bebek otomobilli sahneyi hatırlar.

İkinci bir sinema olarak da 1980 üretimi Cazcı Kardeşler (The Blues Brothers) sinemasını anabilirim. Çocukluklarının geçtiği yetimhanenin kapatılmasını önlemek için para kazanmak zorunda olan ve bu hedefle eski kümelerini toplamak için vakte karşı yarışan Blues kardeşlerin çok eğlenceli öyküsünü anlatan sinema, olağanüstü müzikleri, daima uçan ve kaza yapan otomobilleri ve Chicago’nun kıymetli yerlerine sinemada yer vermesiyle bence hayli keyifli bir sinema.

Ve her ne kadar pek Chicago görünümü göremiyor olsak da Evde Tek Başına (Home Alone) sinemalarının de Chicago’da çekildiğini belirteyim. Macaulay Culkin’in canlandırdığı afacan Kevin’ın ailesi Chicago’da çok katlı bir müstakil konutta yaşıyordu ve sinemada en azından O’Hare Havaalanındaki koşturma sahnelerinde görülen gidiş terminalini orada bulunanlar tanıyacaktır diye düşünüyorum.

Son sözler

Chicago üzere bir kentte yapacak şeylerin, görecek yerlerin nitekim hududu yok. Bu yazı da bu nedenden dolayı eksik kalmaya mahkum aslında. Lakin buraya gelme durumu olanlara biraz olsun fikir verebildiyse kendimi keyifli sayarım. İş yahut turistik hedefle olsun, hangi nedenle gelmiş olursanız olun Chicago’da kesinlikle keyifli vakit geçirecek birşeyler bulacaksınız, ayrıyeten kentin görünümü da aklınızda uzun müddet yer edecektir.

İletişim

Bu yazıyla ve öteki yazılarımla ilgili her türlü sorunuzu, yazıların altına yorum yaparak bana iletebilirsiniz.