Bratislava’da Gezilecek Yerler

Son güncelleme tarihi: 27 Ocak 2019

Slovakya’nın başşehri Bratislava’da dolaşırken tramvaylarda ‘Little Big City’ tabirine denk gelmiştim. İsabetli sayılabilecek bir tabir olduğunu söyleyebilirim, yeniden de gezdiğiniz öbür Avrupa başkentleriyle karşılaştırdığınızda her manada küçük denebilir. Stare Miasto (Old Town) kısmı ve Hrad (Bratislava Kalesi) dışında çok az yer var görebileceğiniz ve suratınıza bağlı olarak hepsi 1 gün içinde bitebilecek büyüklük ve uzaklıkta. Müze açısından varlıklı değil, lakin yolunuzun üstündeyse yahut Viyana’ya geldiyseniz uğranabilir.

Bratislava’ya Nasıl Gidilir
Türkiye’den Bratislava M. R. Štefánik Havaalanı’na direkt giden bir şirket yok. THY Slovakya’da yalnızca Košice’ye gidiyor, o da 400 km doğuda esasen. Daha çok ve uygun fiyatlı uçuşların olduğu Viyana tercih edilebilir. Dediğim üzere Viyana’ya yaklaşık 80 km arada olması nedeniyle günübirlik ziyaretlere imkan tanıyan bir pozisyonda burası. Ayrıyeten Budapeşte’den, Prag’dan yahut yakın başka kentlerden gidecekseniz otobüslerle değişen müddetlerde ulaşım imkanı da bulunuyor bol ölçüde. Bu otobüsler, kent merkezine 20 dakika yürüme uzaklığındaki otobüs garına (Autobusová stanica) gidiyor.

Şehrin en görkemli görünümü, tıpkı vakitte kent merkezinin en yüksek noktası diyebilecegimiz Slavin’de bulunuyor. Burada Kiev’deki (Ana Vatan) yahut Budapeşte’deki (Özgürleşme) anıtları üzere Sovyet vakitlerinin anısı yüksek bir anıt var. Bu da Bratislava ve genel olarak Slovak topraklarının Kızıl Ordu tarafından 1945’te Naziler’den kurtarılması anısına yapılmış, birebir vakitte o zirvedeki çarpışmalar esnasında ölmüş Sovyet askerlerinden kimilerinin tek, kimilerinin toplu mezarları bulunuyor. Görünüm hoş, lakin Tuna Nehri’ni değil, kentin öbür kısımlarını görmeye imkan tanıyor. Yeniden de bu küçük kentte görülmesi gereken yerler ortasında olduğunu düşünüyorum.

Haritamı almadan evvel sokaklarda bilinçsiz bir halde dolaştığım sırada Slovakya Ulusal Müzesi (Slovenské národné múzeum) tabelasını görünce, kapıda da Çekoslovakya’nın ilk başkanı Garrigue’nin heykeli olması nedeniyle burada Slovakya’nın yakın siyasi tarihine dair birşeyler öğrenebileceğimi ummuştum, lakin daha çok doğal tarih üzerine buluntuların sergilendiğini görünce içeri hiç girmedim. Onun yerine kentin Old Town dışındaki en kıymetli turistik noktası diyebileceğimiz Bratislava Kalesi’ne (Hrad) gittim. Bu ziyadesiyle restore edilmiş kalede Slovakya ülkesinin ve insanlarının geçtiği tarihi süreçler, kendi çaplarında bir fotoğraf koleksiyonu, bolgede Keltler’in varlığını ve tesirlerini anlatan stant üzere çeşitli kısımlar vardı. Ne yazık ki benim çok görmeyi en çok istediğim cinste bir 20. Yüzyılı kapsayan yakın tarih kısmı burada da yoktu. Yeniden de görülebilir, kalenin bahçesinde hoş Tuna görüntüsü var. Giriş olağanda 7 Euro, lakin benim gittiğim pazar gününe özel ücretsizdi. Buradaki yapıtlardan anladığım şu oldu, Slovakya’nın resmi tarihi büyük oranda Macar ağzıyla yazılmış. Bu olağan karşılanabilir, gerçekten burası Mohaç Savaşı’ndan sonra Macar İmparatorluğu’nun başşehriydi birkaç yüzyıl. 1. Dünya Savaşı’nın kaybedenlerinden Avusturya-Macaristan’ın topraklarından Trianon Anlaşması’yla kopmuş Çekoslovakya’nın 2 mirasçısından biri. Aslında kalenin taç kulesinde Macar hükümdarının tacının örneği bulunuyor, özgünü Macar parlamentosunda sergileniyor.

Çok büyük bir kent olmamasından dolayı mezarlık açısından da güçlü diyemeyiz Bratislava’ya. Hafif kent dışındaki Slávičie údolie Mezarlığı’nda Alexander Dubcek üzere bireylerin yanında birçok kıymetli kıymetsiz kişini mezarı buradaymış, ben gitmedim. Benim gittiğim, kent merkezindeki küçük Ondrejský Mezarlığı’ydı (Ondrejský cintorín). Burası çok eski, fakat büyük olmayan ve İsveç’te sıkça gördüğüm park-mezar ayarında, insanların koşup gezintiye çıktığı çeşitte bir yerdi. Buranın aklımda kalan tarafı, kentin bir vakitler Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun modülü olması nedeniyle nüfusun bu ülke halklarının ögelerini büyük ölçüde barındırdığını mezar taşları üzerinden okuyabilme imkanı vermesiydi. Almanca ve Macarca çok sayıda isim ve mezar taşı yazısı görebiliyorsunuz. Yeni bir mezar olarak da bağımsız Slovakya’nın 2016’da ölen ilk devlet başkanı Michal Kováč’ın mezarı dikkat çekiyor, 15-20 dakikanızı ayırabilirsiniz buraya.

Old town’ın (Staré Mesto) belirli bir kısmını çevreleyen surların bir girişindeki tarihi kapı Michal’ı esasen görürsünüz bir formda. Eski surların hala ayakta kalan son yepyeni kapısı, Michalská brána. Birkaç tane kıymetli kilisesi var, en kıymetlisi de Macar hükümdarlarının yıllarca taç giydiği Aziz Martin Kilisesi. Diğer Avrupa kentlerindeki tarihi merkezlere benzeri, çokça lokanta ve ikramlık eşya dükkanının bulunduğu bir yer burası. Birkaç tane küçük meydanı var kendi içinde, tekrar de illa bir yerler karşılaştırmam gerekirse açıkçası Krakow’un Stare Miasto’su üzere görkemli değil bana nazaran.

Aslında bunların hepsi, öteki kentlerde benzerilerini görebileceğim, hatta gördüğüm şeyler olarak benim için çok unutulmaz anılar yaratmayan yerlerdi, ne palavra söyleyeyim. Bratislava’daki günümü unutulmaz kılan -ya da kılamayan- olay, tam da gittiğim gün koşulan maratondu. Sabahın köründe Old Town’da dolaşırken yol kenarlarına dizilen bariyerleri görünce şüphelendim, sonra ortalıkta koşucu görünümlü, şortlu beşerler belirince, birilerine sorup nitekim o gün Bratislava Maratonu’nun yapıldığını öğrendim. Tüm geceyi otobüste geçirmiş olsam da içimde feci bir yarışa girme isteği uyandı. Sportmenlerin peşine takılıp yarışın başlayacağı yere gittim, sora sora kayıt kısmını buldum. Ne yazık ki yeni kayıt alamadıklarını söylediler, tüm kategorilerde kontenjanlar dolmuştu. En azından bir yarı maraton koşma umudum böylelikle söndü gitti. Tavsiye ve şahsî anı karışımı bu kıssadan bir sonuç çıkarmak gerekirse, koşuya meraklıysanız ve önümüzdeki yıllarda Mart sonunda o taraflara gidecek olursanız yarışa kaydolun gitmeden. Kentin en hoş yerlerini koşarak görebilirsiniz (hatta genel olarak gideceğiniz her ülkedeki koşu organizasyonlarnı araştırın evvelce, koşmak çok hoş, valla) Şimdiki aklım olsa kesinlikle evvelce kaydolurdum yarı maratona. Zira yarışta günün yarısı gitse bile kalan yarısında -Bratislava özelinde söylüyorum- kentin değerli yerlerinin birçoklarını görecek vaktiniz olacaktır. O kadar küçük bir yer Bratislava. Küçük lakin gezmesi keyifli denebilir.

İletişim

Bu yazıyla ve başka yazılarımla ilgili her türlü sorunuzu, yazıların altına yorum yaparak bana iletebilirsiniz.